کنگلومرای خمیره چیره

در زمین‌شناسی، سنگ‌های رسوبی آواری درشت‌دانه‌ای وجود دارند که از قطعات گرد‌شده و دانه‌درشت به نام قلوه‌سنگ تشکیل شده‌اند. این قلوه‌سنگ‌ها که عموماً قطر آن‌ها بیش از دو میلی‌متر است، در زمینه‌ای ریزدانه به نام خمیره یا ماتریکس جای گرفته‌اند. این نوع سنگ تخصصی، کنگلومرا نامیده می‌شود.

ساختار کنگلومرا به این صورت است که قلوه‌سنگ‌های عمدتاً گرد‌شده، درون توده‌ای از مواد ریزدانه و سیمان‌شده محصور شده‌اند. این مواد زمینه‌ساز یا خمیره، می‌تواند از ذرات ماسه، سیلت، رس و یا مواد معدنی دیگر مانند سیلیس، کربنات کلسیم و اکسیدهای آهن تشکیل شود که نقش سیمان را ایفا می‌کنند و باعث چسبندگی و استحکام سنگ می‌گردند.

تشکیل کنگلومرا معمولاً در محیط‌های پرانرژی مانند بستر رودخانه‌های سریع، سواحل و یا پای کوه‌ها اتفاق می‌افتد. گردشدن قلوه‌سنگ‌ها حاکی از انتقال آن‌ها در مسافتی نسبتاً طولانی و تحت تاثیر فرآیندهای سایندگی است. مطالعه این سنگ‌ها اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی تاریخچه زمین‌شناسی، محیط‌های رسوبی گذشته و شرایط دینامیکی حاکم بر منطقه در اختیار زمین‌شناسان قرار می‌دهد.

فرهنگستان زبان و ادب

{paraconglomerate} [زمین شناسی] کنگلومرایی که قلوه های آن در خمیره قرار دارد