کارستن نیبور

کارستن نیبور

کارستِن نیبور جهانگرد، نقشه‌نگار و ریاضیدان آلمانی بود. او در طول سفرهای علمی خود از مناطق مختلفی از جمله شیراز، تخت‌جمشید و سنگ‌نبشته‌ی بیستون در سال ۱۷۶۴ دیدن کرد. نیبور در سال ۱۷۶۲ دقیق‌ترین نقشه‌ی منطقه‌ی خلیج‌فارس تا آن زمان را با نام نقشه‌ی خلیج‌فارس ترسیم نمود و برای نخستین بار جزایر سه‌گانه‌ی تنب‌بزرگ، تنب‌کوچک و ابوموسی را در نقشه‌های جغرافیایی ثبت و به نام ایران معرفی کرد. نسخه‌های تهیه‌شده توسط او از کتیبه‌های میخی تخت‌جمشید، نقطه‌عطفی کلیدی در روند رمزگشایی خط میخی و تولد رشته‌ی آشورشناسی محسوب می‌شوند. رونویسی‌های دقیق نیبور به‌ویژه برای گئورگ فریدریش گروتفند، که نخستین گام‌های موفق در رمزگشایی خط میخی فارسی باستان را برداشت، بسیار سودمند بود.

نیبور در لودینگ‌ورت در منطقه‌ی هانوور آلمان به دنیا آمد و فرزند یک کشاورز ساده بود. او با وجود تحصیلات محدود، علاقه‌ی فراوانی به ریاضیات داشت و توانست آموزش‌هایی در زمینه‌ی مساحی دریافت کند. با پیشنهاد یکی از استادانش در سال ۱۷۶۰، به گروه اکتشافی علمی اعزامی از سوی فردریک پنجم، پادشاه دانمارک، پیوست. این سفر که با هدف کاوش در مصر، عربستان و سوریه برنامه‌ریزی شده بود، موجب شد نیبور به‌مدت یک‌سال و نیم به‌صورت فشرده به یادگیری ریاضیات و زبان عربی بپردازد. گروه در ژانویه‌ی ۱۷۶۱ حرکت خود را آغاز کرد و پس از پیاده‌شدن در اسکندریه، مسیر خود را به سوی سرچشمه‌ی رود نیل ادامه داد. نیبور در این مسیر از شهرهایی چون سوئز، کوه سینا، جده و موخا نیز بازدید کرد. در طی سفر، با درگذشت زبان‌شناس گروه و خستگی دیگر اعضا از مشقت‌های سفر، نیبور با سازگاری با فرهنگ و آداب محلی توانست به تنهایی به سفر خود ادامه دهد و اطلاعات ارزشمندی گردآوری کند.

دانشنامه عمومی

کارستِن نیبور ( به آلمانی: Carsten Niebuhr ) ( زاده ۱۷ مارس ۱۷۳۳ - درگذشت ۲۶ آوریل ۱۸۱۵ ) جهانگرد، نقشه نگار و ریاضیدان آلمانی بود.
او از شیراز، تخت جمشید و در سال ۱۷۶۴ از سنگ نبشته بیستون نیز دیدن کرد. کارستن نیبور در سال ۱۷۶۲ دقیق ترین نقشهٔ منطقهٔ خلیج فارس تا آن زمان را با نام نقشه خلیج فارس ترسیم کرده و جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی ( گپ سبزو ) را برای اولین بار در نقشه های جغرافیایی ترسیم و به نام ایران ثبت کرده است.
نسخه های او از کتیبه های میخی تخت جمشید، نقطه عطفی کلیدی در رمزگشایی خط میخی و تولد آشورشناسی بودند. رونویسی های او به ویژه برای گئورگ فریدریش گروتفند، که اولین رمزگشایی های درست از خط میخی فارسی باستان را انجام داد، مفید بودند:
نیبور در لودینگ ورت ( به آلمانی: Lüdingworth ) در بخش هانوور آلمان به دنیا آمد. او فرزند یک کشاورز معمولی بود. کارستن نیبور تحصیلات کمی داشت و چند سال از جوانی خود را به کارهای دهقانی گذراند ولی علاقه اش به ریاضیات بود و توانست مقداری درس را در زمینه مساحی دنبال کند. به هنگام این درس ها بود که یکی از آموزگارانش در سال ۱۷۶۰ به او پیشنهاد کرد تا به گروهی بپیوندند که از سوی فردریک پنجم، پادشاه دانمارک به منظور اکتشاف علمی به مصر، عربستان و سوریه می رفتند.
برای آمادگی برای این سفر، نیبور یک سال و نیم پیش از سفر سخت به آموزش ریاضیات روی آورد و مقداری نیز عربی آموخت. این گروه، سفر خود را در ژانویهٔ ۱۷۶۱ آغاز کرد و پس از پیاده شدن از کشتی در اسکندریه مصر به سوی سرچشمهٔ رود نیل به راه افتاد. نیبور در این سفرها از سوئز، کوه سینا، جده و موخا نیز دیدن کرد.
در طی سفرها در سرزمین های عربی، زبان شناس گروه درگذشت و بقیه افراد نیز از سختی های سفر به تنگ آمده به موخا بازگشتند ولی نیبور با سازگاری به عادات و خوراک و پوشاک محلی ها توانست جان خود را نجات داده و به سفر ادامه بدهد.
او با دو تن دیگر از موخا با کشتی به سوی بمبئی رفت و با درگذشت آن دو در جریان سفر، نیبور تنها بازماندهٔ این مأموریت بود. پس از ۱۴ ماه اقامت در بمبئی، کارستن نیبور توانست از راه مسقط، بوشهر، شیراز، تخت جمشید، بیستون، خاور نزدیک و قسطنطنیه به دانمارک بازگردد.
بخش مرتبط به ایران از سفرنامهٔ نیبور توسط دکتر پرویز رجبی ترجمه و با همکاری انتشارات ایرانشناسی در سال ۱۳۹۰ به چاپ رسیده است. این بخش گزارش سفر نیبور از شهر مسقط به بوشهر در سال ۱۷۶۵ میلادی تا خروج او از جزیره خارک را در بر می گیرد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] «کارستن نیبور» (زاده ۱۷ مارس ۱۷۳۳ م، درگذشت ۲۶ آوریل ۱۸۱۵ م)، جهان گرد، نقشه نگار و ریاضی دان آلمانی بود.
وی، در اوایل حکومت کریم خان زند، به ایران سفر کرده و سفرنامه ای نوشت و در آن، به شرح بازدیدهایش از شهرهای بوشهر، شیراز و تخت جمشید و مشاهده سنگ نبشته بیستون در سال ۱۷۶۴ م، پرداخت. وی، در سال ۱۷۶۲ م، دقیق ترین نقشه منطقه خلیج فارس تا آن زمان را با نام نقشه خلیج فارس، ترسیم کرد و جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابو موسی (گپ سبزو) را برای اولین بار، در نقشه های جغرافیایی، ترسیم و به نام ایران ثبت نمود. او، در لودینگ ورت، در بخش هانوور آلمان، به دنیا آمد. وی، فرزند یک کشاورز معمولی بود. او، تحصیلات کمی داشت و چند سال از جوانی خود را به کارهای دهقانی گذراند، ولی علاقه اش به ریاضیات بود و توانست مقداری درس را در زمینه مساحی دنبال کند. به هنگام خواندن این درس ها بود که یکی از آموزگارانش در سال ۱۷۶۰ م، به او پیشنهاد کرد تا به گروهی بپیوندند که از سوی فردریک پنجم، پادشاه دانمارک، به منظور اکتشاف علمی به مصر، عربستان و سوریه می رفتند. برای آمادگی برای این سفر، نیبور یک سال و نیم پیش از سفر، سخت به آموزش ریاضیات روی آورد و مقداری نیز عربی آموخت. این گروه، سفر خود را در ژانویه ۱۷۶۱ م، آغاز کرد و پس از پیاده شدن از کشتی در اسکندریه مصر، به سوی سرچشمه رود نیل به راه افتاد. نیبور در این سفرها از سوئز، کوه سینا، جده و موخا نیز دیدن کرده است. در طی سفرها در سرزمین های عربی، زبان شناس گروه درگذشت و بقیه افراد نیز از سختی های سفر به تنگ آمده و به موخا بازگشتند، ولی نیبور، با سازگاری به عادات، خوراک و پوشاک محلی ها، توانست جان خود را نجات داده و به سفر ادامه بدهد. او، با دو تن دیگر از موخا با کشتی به سوی بمبئی رفت و با درگذشت آن دو در جریان سفر، نیبور تنها بازمانده این ماموریت بود. پس از ۱۴ ماه اقامت در بمبئی، وی توانست از راه مسقط، بوشهر، شیراز، تخت جمشید، بیستون، خاور نزدیک و قسطنطنیه، به دانمارک بازگردد.
سفر به کربلا
او، در سال ۱۱۷۹ ق/ ۱۷۶۵ م، از راه خلیج فارس وارد بصره شده و به وسیله کشتی بادی، از طریق نهر فرات، به نجف اشرف رفته و سپس از راه حله، به کربلا رسیده است. وی، کربلا را از جهت کثرت خرما و سکنه شهر، به نجف مثال زده است. او از زیادی کبوترهای حرم و نگاه احترام آمیز مردم به آن ها سخن گفته و از تربت، تسبیح، عکس های براق، ذو الجناح، کعبه و شمشیر ذو الفقار تعریف کرده و می گوید: یک قطعه پارچه را که شامل همه ی آن آثار دینی بوده، تهیه کرده است. وی، در توضیحات خود، از بارگاه عباس بن علی علیه السّلام با بزرگی و عظمت یاد کرده است.او که در سال ۱۷۶۵ م، به کربلا مسافرت داشته، مشاهدات خود را در موضوعات مختلف در طول سفر یادداشت کرده است که از جمله آن موضوعات، موضوع تربت کربلا است. او می نویسد: تربت در کارگاه هایی به عمل می آمده و در انبارها گذاشته می شدند و اکثر متولیان این کار، سادات بودند.
کتیبه سه زبانی تخت جمشید
او، معروف ترین کسی است که در سال ۱۷۶۵ م، رونوشت های دقیقی از کتیبه سه زبانی تخت جمشید تهیه کرده است. وی، پس از بازگشت از شیراز، در سال ۱۷۷۸ م، به انتشار آن رونوشت ها پرداخت. او، با بررسی اسناد مزبور، به خوبی دریافت که کتیبه ها، از چپ به راست و به سه گونه نظام خطی کاملا متفاوت از هم نوشته شده اند.
عناوین مرتبط
...
کارستن نیبور
کارستن نیبور
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
لطیف
لطیف
کس شعر
کس شعر
خوار
خوار
فال امروز
فال امروز