در متون پهلوی، داستان گرویدن گشتاسب به دین زرتشت به آتش مقدس بُرزین‌مهر و کوه ریوند مرتبط است. بر اساس این متون، آتش بُرزین‌مهر از زمان آفرینش در جهان وجود داشت و به عنوان نگهبان جهان عمل می‌کرد.
زمانی که زرتشت پیامبر برای دعوت گشتاسب به دین زرتشتی، نشانه‌ها و معجزات زیادی را به او نشان داد، یکی از این نشانه‌ها آتش بُرزین‌مهر بود، در نهایت، گشتاسب دین زرتشت را پذیرفت و آتش بُرزین‌مهر را در کوه ریوند قرار داد و آن را به عنوان آتشکده‌ای معرفی کرد. به همین دلیل، این کوه به نام «پشت ویشتاسپان» شناخته می‌شود.
معنی و مفهوم
پشت و پناه گشتاسب: واژه پشت در اینجا به معنای پناه و حمایت است و ویشتاسپ اشاره به گشتاسب، یکی از شخصیت‌های مهم در اساطیر زرتشتی و شاه ایران دارد. بنابراین، این اصطلاح به معنای مکانی است که به عنوان پناهگاه یا حمایت‌گر برای گشتاسب شناخته می‌شود.
موقعیت جغرافیایی
پشت ویشتاسپان به عنوان نام دیگری برای کوه ریوند نیز شناخته می‌شود. این کوه در متون زرتشتی به عنوان یک مکان مقدس و مهم ذکر شده است.
در کتاب بندهش، که یکی از متون زرتشتی است، این اصطلاح در ارتباط با مکان‌هایی که آذر برزین مهر (آتش مقدس زرتشتی) در آنجا قرار داشته، ذکر شده است.
متون زرتشتی
در فقره 34 فصل 12 بندهش آمده است که کوه گناود (گُناباد) در نه فرسنگی طرف غربی پشت ویشتاسپان واقع است.
همچنین در فصل 17 فقره 8 بندهش به این موضوع اشاره شده که آذر برزین مهر تا زمان گشتاسب در گردش بوده و پس از پذیرش دین زرتشت توسط گشتاسب، آذر برزین مهر در کوه ریوند (پشت ویشتاسپان) قرار داده شده است.
