علی بن حسین محقق کرکی

علی بن حسین محقق کرکی، مشهور به محقق ثانی و شیخ علایی، در سال ۸۶۵ یا ۸۷۰ قمری دیده به جهان گشود. دوران کودکی او در سایه‌ی مراقبت‌های مادر و تلاش‌های پدر، در محیطی اسلامی سپری شد که تأثیر شگرفی بر شکل‌گیری شخصیت وی گذاشت. وی پس از فراگیری آموزش‌های ابتدایی، به حوزه‌ی علمیه‌ی کرک وارد شد و در جمع دانش‌پژوهان علوم اسلامی، هم‌گام با تحصیل و مباحثه، به تهذیب نفس همت گماشت.

وی برای ادامه‌ی تحصیل، رهسپار روستای میس شد و با تلاشی پیگیر، به‌عنوان یکی از استادان برجسته‌ی آن حوزه شناخته شد. شهید ثانی که از شاگردان برجسته‌ی او محسوب می‌شد، کتاب‌های شرایع‌الاسلام و قواعد را نزد وی فرا گرفت. محقق کرکی سپس برای تکمیل دانش خویش، مدتی در جبع لبنان به تحصیل پرداخت و پس از کسب تجارب و علوم بیشتر در حوزه‌ی علمیه‌ی جبل‌عامل، راهی حوزه‌ی دمشق شد. سفرهای علمی وی با حضور در بیت‌المقدس و تحقیق و دانش‌اندوزی در شهر الخلیل ادامه یافت و در نهایت، به مرکز حوزه‌ی اهل سنت در مصر رفت.

این سفرهای گسترده و آشنایی با حوزه‌های علمی گوناگون، او را به مردی اندیشمند و دانشمندی ژرف‌نگر تبدیل کرد و شخصیت وی را به‌گونه‌ای ساخته و پرداخته نمود که در نهایت به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان قرن دهم هجری قمری شناخته شد و به القابی همچون محقق ثانی، مولای مروج، محقق کرکی و شیخ علایی شهرت یافت.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] علی بن حسین، محقق کرکی که به محقق ثانی مشهور می باشد.
«علی بن حسین محقق کرکی» که به محقق ثانی و شیخ علایی نیز معروف است در سال ۸۶۵ یا ۸۷۰ ق متولد شد. دوران کودکی او به پاس مراقبت مادر و تلاش پدر به خوبی گذشت و محیط خانواده اسلامی آنان در او تاثیر شگرفی گذاشت.ایشان پس از آموزش های ابتدایی به حوزه علمیه کرک و در جرگه دانش پژوهان علوم اسلامی وارد شد و به تهذیب نفس همگام با تحصیل و درس و بحث همت گماشت. پس از آن به روستای «میس» رفت و با تلاش پیگیر، از استادان آن حوزه شناخته شد. شهید ثانی یکی از شاگردان آن حوزه بود که «شرایع الاسلام» و «قواعد» را نزد او فرا گرفته است. چندی نیز در «جبع» لبنان به تحصیل مشغول بود و پس از آشنایی و به دست آوردن تجارب و علوم در حوزه علمیه «جبل عامل» رهسپار حوزه «دمشق» شد. آنگاه از دمشق راهی «بیت المقدس» شد و لختی از زمان را نیز به تحقیق و دانش اندوزی در شهر «الخلیل» گذراند و سپس بار خود را بسته، رهسپار مرکز حوزه اهل سنت در «مصر» گردید.این سفرها و دیدار حوزه های گوناگون از او مردی حزیم و دانشمندی خوش اندیشه ساخت و شخصیت او را چنان زیبا ترسیم کرد که عاقبت یکی از بزرگترین دانشمندان قرن دهم به شمار آمد و به «محقق ثانی»، «مولای مروج»، «محقق کرکی» و «شیخ علایی» شهرت یافت.
تحصیل
علی بن عبد العالی پس آموزشهای ابتدایی به حوزه علمیه کرک وارد شد. پس از آن به روستای «میس» رفت و با تلاش پیگیر، از استادان آن حوزه شناخته شد. شهید ثانی یکی از شاگردان آن حوزه بود که «شرایع الاسلام» و «قواعد» را نزد او فرا گرفته است. چندی نیز در« جبع» لبنان به تحصیل مشغول بود و پس از آشنایی و به دست آوردن تجارب و علوم در حوزه علمیه «جبل عامل» رهسپار حوزه «دمشق» شد. آنگاه از دمشق راهی «بیت المقدس» شد و لختی از زمان را نیز به تحقیق و دانش اندوزی در شهر « الخلیل ۲» گذراند و سپس بار خود را بسته، رهسپار مرکز حوزه اهل سنت در «مصر» گردید. این سفرها و دیدار حوزه های گوناگون از او مردی حزیم و دانشمندی خوش اندیشه ساخت و شخصیت او را چنان زیبا ترسیم کرد که عاقبت یکی از بزرگترین دانشمندان قرن دهم به شمار آمد و به «محقق ثانی»، «مولای مروج»، «محقق کرکی» و «شیخ علایی» شهرت یافت.
سفر به نجف
محقق کرکی سپسس حوزه مصر را به سوی عراق و حوزه نجف اشرف ترک گفت و به سرزمین ولایت و آستان امامان معصوم وارد شد. در نجف اشرف بر کرسی تدریس نشسته بود که پیکی از دربار ایران و شاه اسماعیل صفوی رسید و او را برای تلاش و کار به دربار ایران دعوت کرد. او دید از این فرصت می تواند برای سرفراز گردانیدن شیعیان و رساندن فرهنگ ناب تشیع به جامعه استفاده کند. این تصمیم بسیار مهم و حساس می توانست مسیر زندگی او و شیعیان را عوض کند. به همین دلیل آن را پذیرفته، در سال ۹۱۶ ق در جنگ هرات به شاه اسماعیل صفوی پیوست. در این حال او در حدود ۵۰ بهار از عمر خود را گذرانده و پای به عرصه مبارزه و تلاش، آن هم در محیط بسیار حساس دربار صفوی گذاشته بود.یکی از بخشهای حساس زندگی محقق کرکی انتخاب او به عنوان شیخ الاسلام رسمی کشور ایران و دادن اختیارات به اوست که وظیفه وی را بیش از پیش سنگین کرد. این مقام توسط شاه طهماسب به وی عطا شد و از طرفی این فرمان نشانگر عظمت او در میان شاهان صفوی به مثابه یک رهبر شیعی است.
استادان
...