حنظاب

حَنظَب، واژه‌ای عربی و در دسته‌ی اسم‌های معرب است. این واژه در لغت به معنی فردی کوتاه‌قامت و درشت‌اندام است که خُلق و خویی دشوار و تند دارد. در منابع کهن لغت‌شناسی عربی، همچون کتاب منتهی الارب و ناظم‌الاطباء، به این معانی اشاره شده است. این صفت، معمولاً برای توصیف شخصیتی به کار می‌رود که علاوه بر برخورداری از هیبتی خاص، از نظر اخلاقی نیز نرمش‌ناپذیر و خشن است. بنابراین، حنظب تنها به ویژگی‌های ظاهری اشاره ندارد، بلکه بر دشواری و درشتیِ خُلق نیز دلالت می‌کند و تصویری از فردی ستبر‌روح و تن را در ذهن تداعی می‌نماید. کاربرد این واژه در متون ادبی و تاریخی، اغلب برای بیانِ نکوهش و ذَمِّ فردی است که این دو ویژگی ناخوشایند (کوتاهی قد و درشتی خُلق) را به طور همزمان دارا می‌باشد. امروزه این لغت اگرچه کمتر در گفتار روزمره استفاده می‌شود، اما در متون ادبی و تحقیقات تاریخی و لغوی، جایگاه خود را حفظ کرده است.

لغت نامه دهخدا

حنظاب. [ ح ِ ] ( ع اِ ) کوتاه دشوارخوی. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ).