بشچندر

ابو ریحان بیرونی، که در برخی منابع با نام البیرونی نیز شناخته می‌شود، یکی از برجسته‌ترین دانشمندان، ریاضی‌دانان، ستاره‌شناسان و فیلسوفان دوران طلایی اسلام بود. او که در قرن چهارم هجری قمری (معادل دهم میلادی) در خوارزم (منطقه‌ای در آسیای مرکزی) متولد شد، عمری پربار را به تحقیق و تدریس گذراند و آثار علمی بی‌شماری را در رشته‌های گوناگون از خود به یادگار گذاشت. دانش گسترده و جامع او، از علوم طبیعی و ریاضیات گرفته تا تاریخ، جغرافیا و زبان‌شناسی، موجب شده است تا او را یکی از بزرگترین دانشمندان تاریخ بشریت بدانند.

یکی از مهم‌ترین آثار مکتوب ابوریحان بیرونی، کتاب «التفهیم لاوائل صناعه التنجیم» (راهنمایی به مقدمات علم نجوم) است که در آن به تشریح اصول و مبانی علم نجوم پرداخته است. این اثر که به زبان‌های مختلفی ترجمه شده، حاوی اطلاعات بسیار ارزشمندی در خصوص حرکات اجرام آسمانی، تقویم‌ها، و روش‌های محاسبه نجومی است. همانطور که در حاشیه صفحه ۱۴۷ به آن اشاره شده، بیرونی در این کتاب از دانش عمیق خود برای توضیح مفاهیم پیچیده ستاره‌شناسی به زبانی روشن و قابل فهم بهره برده است.

میراث علمی ابوریحان بیرونی نه تنها در زمان خود، بلکه در قرون بعدی نیز تأثیر بسزایی بر پیشرفت علم و دانش گذاشت. تحقیقات او در زمینه نجوم، ریاضیات، و علوم دیگر، راهگشای بسیاری از دانشمندان بعدی بود و دستاوردهای او همچنان مورد مطالعه و تقدیر قرار می‌گیرد. او نمونه‌ای درخشان از توانایی انسان در کسب دانش و گسترش آن است و یاد و نامش همواره به عنوان یکی از ارکان اصلی تمدن علمی بشری زنده خواهد ماند.

لغت نامه دهخدا

بشچندر. [ ] ( اِخ ) عالم نجومی هند. رجوع به التفهیم حاشیه ص 147 شود.