کیری

این اصطلاح دارای معانی و کاربردهای متنوعی است که در ادامه به تشریح این معانی می‌پردازم:

نام جغرافیایی: در متون تاریخی، به ویژه در تاریخ بیهقی، کیری به عنوان نام جایی ذکر شده است. این کلمه در چندین موضع از این کتاب به شکل‌های مختلفی مانند گیری نیز آمده است، و ضبط صحیح آن هنوز مشخص نیست. در متون تاریخی دیگر مانند زین الاخبار و اخبار الدولة السلجوقیه نیز این کلمه به اشکال مشابهی وجود داشته است.

نت موسیقی: این کلمه همچنین به عنوان یک نت در موسیقی و نیایش‌های مسیحی شناخته می‌شود. عبارت کیری الیسون (Kýrie eléēson) به معنای خدایا، رحم کن است و از زبان یونانی باستان نشأت گرفته است. این عبارت در نیایش‌های مسیحی و متون مذهبی به کار می‌رود و به نوعی درخواست رحمت از خداوند محسوب می‌شود.

اصطلاح عامیانه: این کلمه در محاوره فارسی، که از ریشه واژه کیر (به معنی آلت تناسلی مردانه) گرفته شده، معمولاً به صورت نسبت‌دهی یا صفت استفاده می‌شود و معنای تمسخرآمیز یا تحقیرآمیز دارد. وقتی کسی را کیری می‌نامند، یعنی او را دست کم گرفته‌اند، تحقیر کرده‌اند یا می‌گویند رفتار یا ظاهرش بی‌ارزش یا حقیر است. به عنوان مثال:

کيری مقام: به معنای شخص پست و بی‌ارزش.

غذای کيری: به معنای غذای بدمزه یا مزخرف.

برند پنیر: کیری همچنین نام یک برند بین‌المللی پنیر است که محصول گروه بل می‌باشد. این برند در ایران به دلیل حسن تعبیر با نام کیبی به فروش می‌رسد.