اصالة الاطلاق یکی از اصول لفظیه در فقه است و زمانی به کار میرود که یک لفظ یا کلمه به صورت مطلق و بدون قید بیان شده باشد، اما مشخص نباشد که گوینده منظور مطلق را داشته یا مقید و محدود به شرایط خاص بوده است. در این حالت، فقها قاعدهی اصالة الاطلاق را جاری میکنند و میگویند: تا وقتی گوینده قیود و محدودیتها را اعلام نکرده است، باید لفظ را به صورت مطلق و بدون شرط معنا کرد.
مثال: در قرآن آمده است «خداوند بیع را حلال کرده است». سؤال پیش میآید: آیا این حلال بودن شامل بیع نقدی و نسیه است؟ آیا شرط دارد که معامله با الفاظ عربی انجام شود؟ بر اساس اصالة الاطلاق، هیچ یک از این قیود معتبر نیست و باید حلال بودن بیع را به صورت مطلق پذیرفت.
به عبارت دیگر، اصالة الاطلاق میگوید که اگر لفظی مطلق بیان شده و هیچ محدودیتی مشخص نشده باشد، اطلاق آن معتبر است و نمیتوان برای آن قیود احتمالی تصور کرد مگر اینکه گوینده آن را مشخص کند. این اصل هم برای گوینده و هم برای شنونده حجت است؛ یعنی شنونده نمیتواند بهانه کند و قیود محتمل و احتمالی را بر آن اطلاق کند.