قضیّهٌ فی واقعه، به‌معنای «قضیه‌ای در یک واقعه خاص»؛ اصطلاحی فقهی است که به فتوا یا حکمی اطلاق می‌شود که برای یک مورد شخصی یا واقعه‌ی خاص صادر شده است، نه به‌صورت کلی و عمومی برای همه‌ی موارد مشابه.
به‌عبارت دیگر، اگر امام یا فقیهی در پاسخ به سؤال فردی درباره‌ی مسئله‌ای خاص حکمی بیان کند که ناظر به همان مورد شخصی است، آن روایت یا حکم را قضیّه فی واقعه می‌نامند. چنین روایاتی بیشتر جنبه‌ی کاربردی و موردی دارند و لزوماً نمی‌توان از آن‌ها حکم عام و دائمی برای همه‌ی موارد استنباط کرد.
فقیهان در طول تاریخ فقه، به‌ویژه در فقه استدلالی از این اصطلاح بسیار استفاده کرده‌اند، اما تاکنون تعریف جامع و قانون‌مندی دقیقی برای آن ارائه نشده است. همین امر موجب اختلاف‌نظر در تطبیق آن بر روایات و در نتیجه، تفاوت در استنباط احکام شده است.
بنابراین، مفهوم قضیه فی واقعه ناظر به احکام صادرشده برای موارد خاص و غیرقابل‌تعمیم است، در برابر احکام کلی که قواعد عمومی فقه را بیان می‌کنند.
