فخری قاجار

فخرالملوک قاجار که به نام‌های فخری قاجار، بیگم‌جان خانم و بالاجه خانم نیز شناخته می‌شد، شاهدخت قاجار و دختر ناصرالدین شاه قاجار و گلین خانم بود. وی در سال ۱۲۶۳ قمری در تبریز به دنیا آمد و در ۴ رمضان ۱۳۱۱ قمری در قم درگذشت.

نسبت خانوادگی: فخری قاجار نخستین فرزند ناصرالدین شاه بود. مادرش، گلین خانم، اولین همسر عقدی ناصرالدین شاه و از نوادگان فتحعلی شاه قاجار بود.

نام و لقب‌ها: نام اصلی او «بیگم‌جان خانم» بوده و به «بالاجه خانم» هم معروف بوده است. لقب رسمی او «فخرالملوک» بود.

ازدواج: در سن چهارده سالگی (۲۲ ربیع‌الثانی ۱۲۷۷ قمری) با مهدی‌خان اعتضادالدوله، پسر میرزا محمدخان سپهسالار، ازدواج کرد. در آن زمان، میرزا محمدخان وزیر جنگ بود و بعدها به صدر اعظمی رسید.

فرزندان: حاصل این ازدواج چهار پسر بود: عباس خان اعتضادالدوله، فتحعلی خان سپهسالار، محمدخان جلال‌السلطنه و حسین خان اعتضادالملک.

ویژگی‌ها و هنرها: فخری قاجار در هنرهای نقاشی، منبت‌کاری و خطاطی مهارت داشت و به خوش‌سلیقگی‌اش معروف بود. همچنین شاعر بود و با تخلص «فخری» شعر می‌سرود. هر سال به مناسبت تولد ناصرالدین شاه شعری می‌گفت و تقدیم پدرش می‌کرد.

درگذشت: او در ۴ رمضان ۱۳۱۱ قمری در شهر قم درگذشت. وی یکی از زنان برجسته خاندان قاجار بود که علاوه بر جایگاه خانوادگی، در هنر و ادب نیز فعالیت داشت و نقشی فرهنگی و هنری در دوره خود ایفا کرد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
نیکوکار و شاعر، متخلص به فخری. معروف به بالاجه خانم و ملقب به فخرالملوک. وی دختر ناصرالدین شاه و آراسته به کمالات نفسانی بود و طبع شعری وقاد، روان، دقیق و نکته دان داشت و اشعارش لطیف و بلیغ بود.
این بانو همه ساله در سالگرد تولد پدرش شعری می سرود و تقدیم وی می کرد و مورد لطف و قبول پدر واقع می شد. فخرالملوک اهل خیرات و مبرات بود و از فقرا و مستمندان دستگیری می کرد در قم درگذشت.