همۀ پژوهشگران و صاحبنظرانی که به بحث تفسیر موضوعی پرداختهاند، بر اهمیت و ضرورت این شیوه از تفسیر تأکید کرده و وجوه متعددی از فواید و مزایای آن را برشمردهاند. در این زمینه، خالدی با اشاره به بیش از شانزده محور، به تبیین جایگاه و کارکردهای تفسیر موضوعی پرداخته است. به باور شهید صدر، مسلمانان در عصر حاضر نیازمند استخراج و تنظیم دیدگاههای اسلام در همۀ رشتهها و شاخههای معرفت انسانی هستند تا در مواجهه با اندیشهها و نظریات گوناگون دانشمندان مغربزمین، از موضع قرآن آگاه بوده و بتوانند بهدرستی از آن دفاع کنند. همچنین، شناخت نظر و حکم اسلام دربارۀ موضوعات نوپدید و تجربیات بشری از ضروریات است و تفسیر موضوعی، تنها راهکاری است که دستیابی به نظریههای اساسی قرآن کریم در برابر مسائل متنوع زندگی را ممکن میسازد.
شهید صدر با مقایسۀ تفسیر ترتیبی و دانش فقه، بر این نکته تأکید میورزد که رشد، تعمیق و گسترش علم فقه در مقایسه با رکود نسبی تفسیر، مرهون رویکرد موضوعی فقها به احادیث فقهی و فقدان این نگاه در حوزۀ تفسیر بوده است. بهعقیدۀ وی، فقه در آغاز تنها به تفسیر احایث محدود بود، اما به تدریج با دستهبندی روایات بر اساس موضوعات و استنباط احکام شرعی، مسیر تکامل و پویایی خود را پیمود. بنابراین، بهکارگیری روش موضوعی در تفسیر قرآن نیز میتواند ما را در دستیابی به نظریههای کلان و قوانین عام قرآنی برای پاسخگویی به نیازهای پیچیدۀ جهان معاصر یاری رساند.