«رسائل توحیدی» مجموعهای از چهار رساله است که هر کدام به موضوعات مرتبط با توحید و شناخت خداوند اختصاص دارد و محور اصلی آنها اثبات یگانگی و کمال مطلق پروردگار است. این رسائل به ترتیب درباره توحید ذاتی خداوند، اسماء حسنی و افعال او، و نیز وسائط میان او و عالم طبیعت نوشته شدهاند و هر بخش با استدلال عقلی و نقلی پشتیبانی میشود. رسالهها به زبان عربی نگارش شده و ترجمهای روان و شیوا از آنها نیز ارائه شده است تا مفاهیم برای خوانندگان فارسیزبان قابل فهم باشد. در این آثار، مؤلف ابتدا مطالب خود را با استدلال منطقی مستدل میسازد و سپس با استفاده از آیات قرآن و روایات معتبر، صحت آنها را تأیید میکند تا ترکیبی از عقل و نقل ارائه شود. از مهمترین موضوعات رسائل توحیدی، اثبات یگانگی وجود، نفی هرگونه شریک برای خداوند و تبیین صفات کمال او است؛ مثلاً وجود خداوند حقیقتی واجب و خالص است که از هر نقص و عدم مبراست. این رسائل علاوه بر بعد علمی و فلسفی، اهمیت تربیتی و اخلاقی نیز دارند، زیرا شناخت درست خداوند و صفات او، پایه ایمان و رفتار انسانی را شکل میدهد. کتاب ترجمهشده، علاوه بر متن اصلی و ترجمه فارسی، شامل مقدمه، فهرست مطالب، نمایه اعلام و منابع کتابهای ذکر شده است تا مطالعه آن برای پژوهشگران و علاقهمندان آسانتر باشد.
رسائل توحیدی
دانشنامه اسلامی
[ویکی نور] این نوشتار ترجمه چهار رساله است که به ترتیب درباره توحید ذاتی، اسماء حسنی و افعال خداوند سبحان و نیز وسائط میان او و عالم طبیعت نوشته شده است.
کتاب از ترجمه ای شیوا و رسا برخوردار بوده و مترجم ضمن رعایت اصل امانت در ترجمه، ترجمهای نسبتا سلیس و روان از کتاب ارائه نموده است. وی مقدمهای به ابتدای کتاب افزوده و در آن، ضمن توضیح محتوای رسائل، به این نکته اشاره نموده است که مؤلف گرانقدر با تبحر امل در علوم عقلى و نقلى، مطالب مطروحه را ابتدا مستدل و مبرهن ساخته و سپس با آیات و روایات فراوانى به تأیید و اقامه دلیل نقلى بر آنها پرداخته و کتاب از هر دو بعد، داراى اهمیت خاصى است.
برای آشنایی با نوع ترجمه به بخشی از متن عربی همراه با ترجمه فارسی آن اشاره میگردد:
«فحیث أن الوجود حقیقة أصیلة و لا غیر له فی الخارج لبطلانه فهو صرف فکل ما فرضناه ثانیا له فهو هو إذ لو کان غیره أو امتاز بغیره کان باطلا فالثانی ممتنع الفرض فهو واحد بالوحدة الحقة على ما تقدم و من هنا یظهر أنه مشتمل على کل کمال حقیقی فی ذاته بنحو العینیة و حیث أن الوجود بذاته یناقض العدم و یطارده فهو بذاته غیر قابل لطروّ العدم و حمله علیه فهو حقیقة واجبة الوجود بذاتها. فحقیقة الوجود حقیقة واجبة الوجود بالذات و من جمیع الجهات مستجمعة لجمیع صفات الکمال منزهة عن جمیع صفات النقص و العدمیات».
«وجود، حقیقت اصیلى است و غیرى براى او در خارج نیست؛ زیرا هرچه غیر او باشد، پوچ و باطل خواهد بود؛ بنابراین وجود، یک حقیقت صرف و خالص است. در نتیجه، هرچه را بهعنوان «دوم» براى آن در نظر بگیریم، همان خواهد بود؛ زیرا اگر چیز دیگر باشد و یا بهوسیله چیز دیگر از آن ممتاز شود، پوچ و باطل خواهد بود. پس فرض «دوم» براى وجود، ممتنع مىباشد؛ ازاینرو، حقیقت وجود، واحد است و وحدتش بهصورت وحدت حقه مىباشد. از اینجا روشن مىگردد که حقیقت وجود، داراى هر کمال واقعى، بلکه عین آن مىباشد و چون وجود، ذاتاً نقیض عدم و طردکننده آن است، ذاتش بهگونهاى مىباشد که عدم، نمىتواند بر آن عارض و حمل شود؛ ازاینرو، وجود، حقیقتى است که ذاتاً، واجبالوجود باشد. بنابراین، حقیقت وجود، ذاتاً و از هر جهتى، واجبالوجود است و داراى همه صفات کمال و مبرا از تمام نقصها و امور عدمى مىباشد».
فهرست مطالب در ابتدا و نمایه اعلام و کتابهای مذکور در متن، در انتهای کتاب آمده است.
