شمس مغربی محمدشیرین بن عزالدین

[ویکی نور] ابوعبدالله شمس الدین محمد بن عزالدین بن عادل یوسف البزازینی تبریزی، معروف به شیرین یا ملا محمدشیرین و مشهور به شمس مغربی که از وی با عنوان قدوة العارفین و زبدة الواصلین نیز یاد کرده اند، عارف و شاعر ایرانی است که در 749ق، دیده به جهان گشوده و در 809ق، دار فانی را وداع گفته است.
علت اشتهار و تخلص وی به مغربی را عده ای سفر او به مغرب و خرقه پوشیدن از دست یکی از منسوبین ابن عربی می دانند.
محل تولد وی به درستی مشخص نیست، ولی به روایت برخی تذکره ها، در قریه نائین اصفهان یا در یکی از قرای تبریز به دنیا آمده است. از آنجایی که وی به گویش آذربایجانی شعر و ترانه می سروده، احتمال تبریزی بودنش بیشتر است.
وی مرید شیخ اسماعیل سیسی سمنانی، از اصحاب شیخ نورالدین عبدالرحمان اسفراینی و معاصر و معاشر کمال خجندی بود.
میرزا میران شاه، پسر تیمور گورکان، والی آذربایجان، مدتی مرید وی بود. به اعتقاد ابن کربلایی، شمس الدین اقطابی و پسرش عبدالرحیم خلوتی مشرقی نیز مرید وی بوده اند.
مؤلف «روضات الجنان» او را به چندین سلسله منتسب می داند: از یک طریق به سعدالدین حموی و از او به شیخ نجم الدین کبری، از طریق دیگر به صدرالدین قونوی و از طریق او به شیخ محی الدین بن عربی و از طریق اوحدالدین کرمانی به ابوالنجیب سهروردی و نیز از طریق شیخ اسماعیل سیسی به شیخ نجم الدین کبری.

💡 در مقدمه دیوان شمس مغربی نوشته لئونارد لویسن و همچنین در دیگر مقالات و تحقیقات ایشان، این اثر به اشتباه به فرزند شمس مشرقی، خواجه عبدالرحیم خلوتی نسبت داده است، دکتر میر عابدینی به تفصیل اثبات نموده اند که این اثر متعلق به شمس مشرقی می باشد.

💡 مغربی را یار شمس مغربی خواند بنام گرچه شمس مغربی اندر جهان مستور نیست

💡 ملا محمد شیرین مغربی تبریزی معروف به شیرین یا ملامحمد شیرین و مشهور به شمس مغربی (۷۴۹–۸۰۹ هجری) صوفی و شاعر ایرانی نیمه دوم قرن هشتم هجری است.

💡 حسود جاه او دایم چو شمس مغربی بوده بچهره زرد و تن لرزان ز کید گنبد مینا