دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] تعلیق و تحقیق عن امهات مسائل القضاء (کتاب). « تعلیق و تحقیق عن أمهات مسائل القضاء»، کتابی است از مرحوم آیة الله محمد هادی معرفت، به زبان عربی، در تبیین شانزده نکته دارای اهمیت، پیرامون مباحث قضا. مؤلف، نکات مزبور را از کتاب« القضاء الإسلامی » خود استخراج کرده است. این شانزده نکته، دارای جایگاه خاصی در مسائل قضایی می باشند که توجه بدانها و فهم مآخذ و مدارک آنها، در ادراک و دراست این بخش عظیم فقهی که هدف انبیا و اولیا بوده و دین مبین اسلام آن را جزو مهم ترین آموزه های خود برشمرده کمک بزرگی خواهد بود.
مهمات قضا که مؤلف بدانها در کتاب، توجه ویژه نموده است. این مهمات عبارتند از: ۱- قضاوت، ولایتی شرعی بوده و در نظام اسلامی منصبی رسمی به شمار می رود. ۲- گستره ولایت قضا و موارد شمول آن. ۳- تبیین مسئله قضاوت بر مبنای علم و ضرورت مذهب بر آن. ۴- بی اساس بودن قاضی تحکیم. ۵- اجتهاد، استنباطی است برآمده از ملکه نه مجرد قدرت بر آن. ۶- عدالت صفت فعل بوده و شرایط آن به مناسبت مراتبش مختلف می گردد. ۷- معتبر بودن پاکی ولادت و گریزی به مسئله ایمان ولد الزنا. ۸- عدم صلاحیت زن برای قضاوت، به جهت مستعد نبودن برای آن. ۹- توکیل و جایگزینی در قضاوت. ۱۰- شمارش گناهان کبیره. ۱۱- فحص از جرایم و تعقیب مجرمان. ۱۲- مرافعه در شبهات حکمیه. ۱۳- ضابط شبهات دفع کننده حدود. ۱۴- حقیقت توبه و جایگاه آن در سقوط حدود. ۱۵- اجرت گرفتن بر قضاوت یا ارتزاق از بیت المال. ۱۶- مبحث رشوه و مشابهات آن. این موارد، بخش ها و فصول کتاب را به خود اختصاص داده اند که اشاره ای اجمالی به تک تک آنها خواهیم داشت.
گزارش محتوا
← ولایت شرعی بودن قضاوت
۱. ↑ الدروس، شهید اول، ج۱، ص ۹۸.
...