صائن الدین

علی بن محمد بن محمد ترکه اصفهانی دانشمند معروف ( ف. ۸۳۵ ه.ق. ). وی ابتدا نزد برادر بزرگ خود که فقیه و متصوف و متشرع بود بتحصیل علوم پرداخت سپس بامر برادر پانزده سال بسیاحت بلاد و تحصیل علم گذرانید و در علوم معقول و منقول و علوم غربیه ( علم نقطه حروف اعداد جفر و غیره ) مهارت یافت.امپرتیمور پس از فتح اصفهان او و برادرانش را بسمرقند کوچ داد. صائن از نزد برادر بزرگ خویش بطلب کمال و زیارت کعبه سفر کرد و بشام و مصر و حجاز رفت و در مصر بخدمت شیخ سراج الدین رسید. پس از بازگشت از عراق خبر مرگ تیمور را شنید و در اصفهان منزوی گردید و بافاده و استفاده پرداخت. پیر محمد والی فارس در حدود ۸٠۹ - ۸٠۸ او را بشیراز دعوت کرد و پس از کشته شدن پیر محمد ( ۸۱۳ ه.ق. ) و حکومت برادر وی میرزا اسکندر صائن در خدمت شخص اخیر بود و در اصفهان نزد وی مقرب میزیست. پس از طغیان اسکندر بر شاهرخ ( ۸۱۷ ) و فتح اصفهان و فارس بدست شاهرخ باردیگر انزوا اختیار کرد و درین اثنا دو سفر به خراسان رفت و بار دوم منظور نظر شاهرخ گردید و بقضاوت ولایت یزد منصوب گردبد. از تالیفات اوست بعربی شرح فصوص الحکم ( ۸۱۴ ه.ق. ) مفاحص در علم حروف و اعداد مبتنی بر بیان توحید رساله بائیه در اعداد و حروف و جفر رساله انزالیه در نزول کتاب مطابق مشرب متکلمانرساله محمد یه در الفاظ و حکم قر آن و کشف اسم محمد مطابق مشرب حروفیانرساله مختصر در توضیح تعلقات کشاف کتاب مناهج در منطق و از تالیفات فارسی اوست: شرح قصیده تائیه ابن فارض بپارسی و بنثر فنی اسرار الصلوه مطابق اصول تصوف رساله در اطوار ثلاثه تصوف تحفه علائیه در اصول و آداب اسلام بر طبق چهار مذهب سنت مدارج افهام الافواج فی تفسیر ثمانیه ازدواج رساله در اعتقاد بنام شاهرخ ( برای رد تهمت تصوف ) رساله در شرح لمعات عراقی.
مکی بن ریان بن شبه مکنی بابی الحزم