اداب انعقاد نطفه

در اسلام، برای انعقاد نطفه و بارداری سالم، مجموعه‌ای از آداب و توصیه‌های شرعی و بهداشتی مطرح شده است که به سلامت جسمی و روحی والدین و فرزند کمک می‌کند. در ادامه، برخی از این آداب را بر اساس منابع معتبر اسلامی و پزشکی سنتی بررسی می‌کنیم.

زمان‌های مکروه برای نزدیکی: اول، وسط و آخر ماه قمری؛ در این ایام، احتمال ابتلای فرزند به بیماری‌های روانی مانند دیوانگی، صرع و خوره افزایش می‌یابد. در شب‌های عید فطر، عید قربان و نیمه شعبان نیز از نزدیکی پرهیز شود، زیرا ممکن است فرزندانی با ویژگی‌های نامطلوب مانند شرارت، نقص عضو یا بدشگونی به دنیا آیند. بین اذان صبح و طلوع خورشید و بین غروب و تاریکی هوا نیز زمان‌های مکروه برای نزدیکی هستند. ساعت اول شب و بعد از ظهر نیز زمان‌های نامناسب برای نزدیکی هستند.

زمان‌های مطلوب برای نزدیکی: شب دوشنبه؛ اگر فرزندی در این شب به دنیا آید، حافظ قرآن و راضی به تقدیر خدا خواهد بود. شب پنج‌شنبه؛ اگر فرزندی در این شب به دنیا آید، حکمران یا عالمی از عالمان خواهد بود. شب جمعه بعد از عصر؛ این زمان نیز برای نزدیکی و انعقاد نطفه توصیه شده است.

آداب اخلاقی و روحی در هنگام نزدیکی: در روایات اسلامی، بر رعایت برخی آداب اخلاقی و روحی هنگام نزدیکی تأکید شده است. در هنگام نزدیکی، باید از افکار ناپسند و نیت‌های بد دوری کرد. اگر شوهر در حین مجامعت با همسرش در همان حال، به فکر ناموس مردم باشد، فرزندی که از آن لحظه متولد می‌شود فاقد طهارت خواهد بود. همچنین، زن نباید بددهان باشد، دروغ بگوید، سوءظن داشته باشد و بی‌وضو باشد. در هنگام جماع، نگاه به عورت زن مکروه است و ممکن است سبب نابینایی فرزند شود. جماع ایستاده مکروه است و اگر فرزندی در این حالت به دنیا آید، ممکن است دچار شب‌ادراری شود.

توصیه‌های تغذیه‌ای برای والدین: اسلام به تغذیه والدین قبل و حین بارداری توجه ویژه‌ای دارد. خوردن گلابی توسط پدر سبب زیبایی فرزند می‌شود. به زنان باردار گلابی بدهید که فرزندان را نیکو و زیبا می‌کند. خوردن گلابی مایه قوت قلب، پاکی معده، صفای دل، دلیری و زیبایی بچه می‌شود. خوردن کاسنی برای پدر و مادر توصیه شده است. خوردن قاووت برای پدر و مادر توصیه شده است. خوردن انار برای پدر و مادر توصیه شده است. خوردن کندر برای پدر و مادر توصیه شده است.

شرایط محیطی مناسب برای نزدیکی: محیطی که برای نزدیکی انتخاب می‌شود، باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد. محل همبستری باید دارای نور مناسب باشد. رنگ دیوارها نیز در روحیه زوجین اثر می‌گذارد. در روایات از پوشش سیاه نهی شده است و تأکید شده که مؤمنان از رنگ سفید و روشن استفاده کنند. رعایت این آداب و توصیه‌ها می‌تواند به سلامت جسمی و روحی والدین و فرزند کمک کرده و زمینه‌ساز تولدی سالم و نیکو باشد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] آداب انعقاد نطفه. در تعالیم اسلامی برای انعقاد نطفه آداب ویژه ای بیان شده و در احادیث رسیده از معصومین علیهم السلام به رعایت مواردی در زمان انعقاد نطفه اشاره شده است که مسلمان آگاه و معتقد به عصمت و علم لدنی ائمه علیهم السلام با رعایت آنها می تواند قدمی موثر در داشتن فرزندان سالم و صالح بردارد.
استاد صمدی آملی در کتاب شرح مراتب طهارت جلد 2 در این مورد می گویند: «خلق خوی والدین، تمامی احوال انها در اوقات و نیات آنها، بلکه احوال نفس اوقات در حال انعقاد نطفه و غذای مادر در زمان حمل چون دیگر اوصاف روانی و جسمانی او همه در مزاج طفل تاثیری بسزا دارند و حق سبحانه از مجرای وجود خود والدین نفخ روح می کند و روح از این مجاری رنگ می گیرد چون آب آسمان از وادی ها».
این حدیث را شیخ صدوق در حدیث اول مجلس هشتاد و چهارم امالی خود این گونه نقل نموده اند:
یا علی چون عروس را به خانه تو آرند وقتی نشست کفش او را بکن و پایش را بشوی و آبش را به در خانه ات بریز که چون چنین کنی خداوند از خانه ات هفتاد هزار رنگ فقر را ببرد و هفتاد هزار رنگ برکت در آن درآورد و هفتاد هزار رحمت بر تو فروفرستد که بر سر عروس بگردد تا برکت آن به هر گوشه خانه ات برسد و خداوند عروس را از جنون و خوره و پیسی امان دهد که به او رسند، مادامی که در آن خانه است.
یا علی! عروس را در هفته نخستین از خوردن شیرها و سرکه و گشنیز (سبزی امزنا) و سیب ترش بازدار، زیرا که زهدان از این چار سرد و نازاینده گردد و بوریا در گوشه خانه به از زن نازاینده است. اگر عروس بر سرکه خوردگی خون حیض ببیند هیچگاه به خوبی از آن پاک نگردد و گشنیز آن خون را درونش بشوراند و زایمان را بر وی دشوار گرداند و سیب ترش آن را از آمدن باز بدارد و بیماری بر وی گردد.
سپس فرمود:ای علی! در هنگام جماع سخن مگو مبادا که فرزند گنگ و لال گردد و به عورت زن (در حین جماع) نگاه نکن که سبب نابینایی فرزند شود و با شهوت زن دیگری در خاطرت با زنت جماع مکن که فرزند مخنث آید و ایستاده با زنت جماع مکن که از کار خران است و اگر فرزندی آید در فراش کمیز میزنده (یعنی دچار شب ادراری) شود.
اول و میانه و آخر ماه مجامعت مکن که دیوانگی و خوره و گیجی به سوی فرزند شتابند. بعد از ظهر جماع مکن که اگر فرزندی آورد قیچ (لوچ و دوبین) شود و شیطان به لوچ بودن انسان شاد است.