سوره صف

معرفی و نامگذاری سوره صف

سوره صف شصت و یکمین سوره قرآن و از سوره‌های مدنی است که در جزء ۲۸ جای گرفته است. نام این سوره از آیه چهارم گرفته شده که به صف‌بندی جهادگران اشاره دارد. همچنین به «سوره حواریون» و «سوره عیسی(ع)» معروف است، چرا که آخرین آیات آن درباره یاران حضرت عیسی(ع) سخن می‌گوید. این سوره شامل ۱۴ آیه است و از نظر حجمی جزو سوره‌های مفصلات با آیات کوتاه به شمار می‌آید.

محتوا و پیام‌های اصلی

سوره صف مؤمنان را به پایداری در راه خدا و جهاد فرا می‌خواند و بر پیروی از پیامبر و وفای به عهد تأکید دارد. این سوره با تسبیح خداوند آغاز می‌شود و بر پیروزی نهایی دین حق و شکست دشمنان نور الهی تأکید دارد. آیات مشهور آن، مانند «نصر من الله»، بشارت پیروزی و حمایت الهی را می‌دهند.

فضیلت و آثار تلاوت

تلاوت سوره صف فضایل ویژه‌ای دارد؛ از جمله روایت شده هر کس آن را بخواند، در قیامت همراه حضرت عیسی(ع) خواهد بود. همچنین این سوره افراد را از سستی در ایمان و نفاق بازمی‌دارد و مؤمنان را به همبستگی و پایبندی به ارزش‌های الهی ترغیب می‌کند، به گونه‌ای که هم سعادت دنیوی و هم رستگاری اخروی برای آنان فراهم شود.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سوره صف، شصت و یکمین سوره قرآن کریم می باشد.
« خداوند پیکارگرانی را دوست می دارد که در راه او همچون صفی فولادین و بنیانی استوار می جنگند». این مطلب در آیه ۴ این سوره بیان شده است؛ لذا سوره را «صف» نامیده اند. واژه «صف» هفت بار در قرآن به کار رفته است.
محور آیات
این سوره تشویق و تحریک مسلمانان به مبارزه با دشمن و معرفی اسلام به عنوان فروغی الهی و فروزان و نویددهنده غلبه و حاکمیت این آیین بر ادیان دیگراست. محور آیات این سوره بر دو موضوع « عقیده » و « جهاد » است. بدین سان، این سوره مؤمنان را ترغیب و تحریک می کند بر این که در راه خدا جهاد نموده، با دشمنان دین او کارزار نمایند. و خبر می دهد که این دین نوری است درخشان از جانب خدای سبحان که کفار اهل کتاب می خواهند آن را با دهان خود خاموش کنند، ولی خدا نور آن را تمام می کند، هر چند که کافران کراهت داشته باشند، و دین خود را بر تمامی ادیان غلبه می دهد هر چند که مشرکین نخواهند. و این پیغمبری که به وی ایمان آورده اند فرستاده ای است از طرف خدای سبحان، او را فرستاده تا هدایت باشد، و دین حق را به شما برساند، و این همان است که عیسی بن مریم علیه السّلام بنی اسرائیل را به آمدنش بشارت داد.
مضامین سوره
پس بر مؤمنین است که کمر همت بر اطاعتش ببندند، و آنچه امر می کند، امتثال کنند؛ و در راه خدا جهاد نموده، خدا را در دینش یاری کنند، تا خدای تعالی به سعادت آخرتشان رسانیده، یاریشان کند، و در دنیا فتح و پیروزی نصیبشان کند، و بر دشمنانشان غالب و مسلط نماید. و نیز بر مؤمنین است که هرگز آنچه را که خود عمل نمی کنند، به دیگران نگویند؛ و در آنچه وعده می دهند، تخلف ننمایند؛ که این گونه اعمال ایشان را مستوجب خشمی از خدا نموده، رسول را آزار می دهد. و این خطر را هم دارد که خدا دلهایشان را منحرف سازد، همان طور که با قوم موسی علیه السّلام چنین کرد، چون با این که می دانستند آن جناب رسول خدا به سوی ایشان است، مع ذلک آزارش دادند. و خدا مردم ستمکار را هدایت نمی کند. گفته شده: این سوره به شهادت زمینه آیاتش در مدینه نازل شده است.
ویژگی های سوره
...
[ویکی شیعه] سوره صَف از سوره های مدنی قرآن و شصت و یکمین سوره قرآن به ترتیب کتابت و صد و نهمین سوره به ترتیب نزول است. این سوره را به این مناسبت « صفّ » می نامند که این کلمه در آیه ۴ همین سوره آمده است. از موضوعات این سوره، تسبیح و تقدیس خداوند، سرزنش و توبیخ کسانی که گفتارشان با کردارشان مطابقت ندارد، پیروزی نهایی دین خدا و جهانگیر شدن نور آن و عبث بودن تلاش مخالفان برای جلوگیری از آن و تشویق انسان ها به ایمان به خدا، جهاد با مال و جان و انفاق در راه خدا که موجب آمرزش گناهان است.
آیه گفتار بی کردار (یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ) و نصر من الله (نَصْرٌ مِّنَ اللَّهِ وَفَتْحٌ قَرِ یبٌ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ) از جمله آیات مشهور این سوره به شمار می آیند.
این سوره در ترتیب مصحف، شصت و یکمین و در ترتیب نزول صد و یازدهمین سوره قرآن و از سوره های مدنی است. سوره صف در جزء بیست و هشتم قرآن جای گرفته است.
[ویکی اهل البیت] سوره صف شصت و یکمین سوره از قرآن است و دارای 14 آیه است.
سوره صف مدنی است.این سوره در ترتیب مصحف شصت و یکمین سوره و در ترتیب نزول صدو یازدهمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره تغابن و پس از آن سوره فتح نازل شده است.
این سوره بدون اختلاف شامل چهارده آیه است.
سوره «صفّ» به سوره حواریّین و سوره «حضرت عیسی» علیه السلام هم موسوم شده است.
ابی بن کعب از پیامبر اسلام صلی اللَه علیه و آله روایت نموده که فرمود: هر کس سوره عیسی علیه السلام را بخواند حضرت عیسی علیه السلام مادامی که در دنیا است برای او صلوات و درود فرستاده و استغفار کند و در روز قیامت رفیق حضرت عیسی علیه السلام باشد.
ابو بصیر از امام باقر علیه السلام روایت کرده که هر کس سوره صف را بخواند و در نمازهای واجب و نوافل مداومت بقرائت آن نماید خداوند او را با فرشتگان و پیامبران مرسل ردیف و هم صف قرار دهد.
این سوره، مؤمنین را ترغیب و تحریک می کند بر اینکه در راه خدا جهاد نموده، با دشمنان دین او کارزار نمایند. و خبر می دهد که این دین نوری است درخشان از جانب خدای سبحان که کفار اهل کتاب می خواهند آن را با دهان خود خاموش کنند، ولی خدا نور آن را تمام می کند، هر چند که کافران کراهت داشته باشند، و دین خود را بر تمامی ادیان غلبه میدهد هر چند که مشرکین نخواهند. و این پیغمبری که به وی ایمان آورده اند فرستاده ای است از طرف خدای سبحان، او را فرستاده تا هدایت باشد، و دین حق را به شما برساند، و این همان است که عیسی بن مریم (ع) بنی اسرائیل را به آمدنش بشارت داد.
پس بر مؤمنین است که کمر همت بر اطاعتش ببندند، و آنچه امر می کند امتثال کنند، و در راه خدا جهاد نموده، خدا را در دینش یاری کنند، تا خدای تعالی به سعادت آخرتشان رسانیده، یاریشان کند، و در دنیا فتح و پیروزی نصیبشان کند، و بر دشمنانشان غالب و مسلط نماید. و نیز بر مؤمنین است که هرگز آنچه را که خود عمل نمیکنند به دیگران نگویند، و در آنچه وعده می دهند تخلف ننمایند، که این گونه اعمال ایشان را مستوجب خشمی از خدا نموده، رسول را آزار می دهد. و این خطر را هم دارد که خدا دلهایشان را منحرف سازد، همان طور که با قوم موسی (ع) چنین کرد، چون با اینکه می دانستند آن جناب رسول خدا به سوی ایشان است، مع ذلک آزارش دادند. و خدا مردم ستمکار را هدایت نمی کند

جمله سازی با سوره صف

ليكن اين نظريه درست نيست براى اينكه هر چند ظهور آيه سوره صف چنين ظهورى است،اما مورد آن با مورد آيات ديگر تفاوت دارد، كه بيانش گذشت. علاوه بر اين، آيه سورهانفال صراحت داشت در مغفرت گناهان گذشته و مخاطب در آن، كفار همين امتند.
به بيان ديگر، مورد آيه سوره صف امربه معروف بدونعمل به آن نيست، بلكه آيه ناظر به اظهار انجام معروف يا اتصاف منافقان به مكارماخلاق است، در حالى كه اهل آن معروف و فضيلت نيستند و اگر در صدر آيه تعبير به ياأيها الذين امنوا شده براثر اين است كه منافقان نيز در جماعت مؤ منانداخل بودند و حكم اسلامى ظاهرا برآنان جارى بود.
1. امام باقر عليه السلام فرمودند: كسى كه سوره صف را بخواند و در نمازهاى واجب ومستحب نيز بر قرائت آن مداومت نمايد، ان شاء الله خداوند او را با فرشتگان و پيامبرانمرسلش در يك صف قرار خواهد داد.
آيا عاقلانه تر نبود كه بجاى اين جمله گفته شود به شما بشارت مى دهم كه بعد ازهزار سال پيامبرى به اين نام ظهور خواهد كرد چنانكه عيسى (عليه السلام ) دربارهپيامبر اسلام گفته: و مبشرا برسول ياتى من بعد اسمه احمد سوره صف آيه 6.