نوحه گاه

سینه‌زنی نوعی آیین عزاداری است و به کسی که سینه زنی می‌کند، «سینه‌زن» گفته می‌شود. سینه زنی بیشتر در مراسم عزاداری حسین بن علی امام سوم شیعیان، رایج است. اما در ایران، گاه حالت سیاسی و اعتراضی نیز داشته‌است. سینه زنی معمولاً به همراه نوحه‌خوانی انجام می‌شود و با نوحه هماهنگ است. امروزه بسیاری از مردم در کشور های مختلف، در دوران عزاداری حسین بن علی سینه زنی می کنند.

زينب همچنان (بر سر زنان و نوحه كنان ) پيش آمد و خود را روى كشته على انداخت. امام پيش آمد و خود را به زينب رسانيد. دستش را بگرفت و او را از روى كشته على اكبر بلند كرد و به خيمه گاه بازگردانيد. آنگاه بر سر نعش ‍ على باز آمد كه جوانان گردش را گرفتند. پس امام به آنان فرمود:

زنان از شدت مصيبت، با موهاى پريشان و نوحه كنان از كوچه هاى مدينه مى گذشتند تابه توقفگاه اهل بيت برسند. هيچ گاه شهر مدينه تا آن اندازه مصيبت زده ديده نشده بود.انبوه مردم مدينه، اطراف خيمه ها حلقه زدند.

قسمت بالای این مکان محل قرارگیری نوحه‌خوان بوده‌است و در قسمت پایین به مردم چای داده می‌شد. به این وسیله متولیان مراسم عزاداری سعی می‌کردند به این وسیله شرایط حضور مردم در بیرون مسجد و حضور آنها برای برگزاری مراسم را به نوعی فراهم سازند. طبقه زیرین گاهی بنای محصور و گاه تشکیل شده از پایه‌های قطور چوبین است.

در شب‌های عملیات نوحه‌ها تهیه می‌شدند و رمز عملیات در آنها گنجانیده می‌شد که بسیار هم مورد توجه قرار می‌گرفت؛ مثلاً در عملیات والفجر مقدماتی نیاز به نوحه‌ای بود که رمز عملیات آن «یا الله» بود. من در همان قرار گاه نشستم و بلافاصله شعر را سرودم. چند دقیقه بعد با حاج صادق تمرین کردیم و او هم آن را در همانجا خواند و فیلمبرداری شد و با اعلام عملیات، بلافاصله آن نوحه هم پخش شد