منطق الطیر اثر معروف شاعر و عارف بزرگ ایرانی، عطار نیشابوری، یکی از شاهکارهای ادبیات عرفانی فارسی به شمار می‌رود. این کتاب، داستان سفر پرندگان به سوی سیمرغ، نماد حقیقت و کمال، را روایت می‌کند. در این سفر، پرندگان با چالش‌ها و موانع زیادی مواجه می‌شوند که هر یک نماد ویژگی‌های انسانی و مشکلات زندگی است. عطار با استفاده از زبان ساده و دلنشین، معانی عمیق عرفانی و فلسفی را به تصویر می‌کشد. منطق الطیر نه تنها به عنوان یک اثر ادبی، بلکه به عنوان یک منبع الهام‌بخش برای شناخت نفس و جستجوی حقیقت در زندگی انسان‌ها مورد توجه قرار گرفته است. این اثر با نگاهی عمیق به روح انسان و جستجوی او برای رسیدن به کمال، به خوانندگان این امکان را می‌دهد که در دنیای خود به تأمل و تفکر بپردازند. در نهایت، منطق الطیر با پیوند دادن عشق، حکمت و جستجوی معنای زندگی، نقش بسزایی در ادبیات فارسی و عرفان اسلامی ایفا کرده است.
منطق الطیر عطار
دانشنامه اسلامی
نام این کتاب در آثار عطار، «مقامات طیور» و نیز «منطق الطیر» ذکر شده است.
مثنوی مزبور، در بحر رمل مسدس مقصور و مشتمل بر 4458 بیت است.
«منطق الطیر»، توصیفی است از سفر مرغان، به سوی سیمرغ و ماجراهایی که در این راه بر ایشان گذشته و دشواری های راه ایشان و انصراف بعضی از ایشان و هلاک شدن گروهی و سرانجام رسیدن «سی مرغ» از آن جمع انبوه، به زیارت «سیمرغ». در این منظومه، لطیف ترین بیان ممکن از رابطه حق و خلق و دشواری های راه سلوک عرضه شده است.
شیخ عطار، در تسمیه «منطق الطیر»، بی گمان منظورش زبان استعداد و ظهور مرتبه و مقام هر یک از مردان و روندگان طریق حقیقت است. در این مثنوی، عطار، از مقامات تبتل تا فنا و از سلوک و سیر الی الله و از هفت وادی سخن گفته و با آوردن حکایاتی کوتاه و شیرین، گفته های خود را تأیید کرده است، البته هم طرح کلی داستان و هم حکایت های ضمنی آن، در ادبیات فارسی، بی سابقه نیست؛ نخستین کسی که این داستان را مطرح کرده، ابوعلی سینا ست که روح را به مرغی تشبیه کرده است.
