خبر شکست کافران یکی از اخبار غیبی الهی در قرآن کریم است؛ یعنی گزارشی از آینده که خداوند پیش از وقوع آن به پیامبر اسلام(ص) و مؤمنان اعلام کرده است. این خبر مربوط به پیروزی مسلمانان و شکست قطعی مشرکان مکه است که در چند آیه از قرآن بیان شده و وقوع آن در غزوههای بدر و بعد از احد تحقق یافت.
پیشگویی الهی از شکست کافران
پس از جنگ احد، زمانی که مسلمانان آسیب دیده و دشمن احساس قدرت میکرد، خداوند در قرآن به پیامبر(ص) فرمان داد تا به کافران بگوید که سرانجام، آنان شکست خواهند خورد: «قُلْ لِلَّذینَ كَفَرُوا سَتُغْلَبُونَ وَ تُحْشَرُونَ إِلى جَهَنَّمَ وَ بِئْسَ الْمِهادُ» (سوره آلعمران، آیه ۱۲) به کسانی که کافر شدند بگو: بهزودی مغلوب خواهید شد و در دوزخ محشور میشوید، و چه بد جایگاهی است.
این آیه نوعی پیشگویی آشکار است که در آن خداوند وعده شکست مشرکان را میدهد؛ وعدهای که با پیروزی مسلمانان در جنگ بدر تحقق یافت. در آیات دیگر نیز به این شکست اشاره شده است: «جُندٌ ما هُنالِكَ مَهْزُومٌ مِنَ الأَحْزابِ» (سوره ص، آیه ۱۱) این سپاه اندک، از همان احزابی است که همواره با پیامبران خدا دشمنی میکردند، و در نهایت شکستخوردهاند.
تحقق وعده و حسرت کافران
قرآن کریم در آیهای دیگر سرنوشت مالی و روانی دشمنان را نیز پیشبینی کرده است: «إِنَّ الَّذینَ كَفَرُوا يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ لِيَصُدُّوا عَنْ سَبيلِ اللَّهِ فَسَيُنْفِقُونَها ثُمَّ تَكُونُ عَلَيْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ يُغْلَبُونَ...» (سوره انفال، آیه ۳۶) کسانی که کافر شدند اموال خود را خرج میکنند تا مردم را از راه خدا بازدارند، ولی این هزینهها برای آنان جز حسرت و شکست ثمری نخواهد داشت، و سرانجام مغلوب میشوند.
این آیه اشاره دارد به هزینههای کلان قریش در جنگها، بهویژه در بدر و احد، که بینتیجه ماند و آنان پس از شکست، در حسرت و ندامت فرو رفتند. در آیهای دیگر نیز آمده است: «سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَيُوَلُّونَ الدُّبُرَ» (سوره قمر، آیه ۴۵) بهزودی این جمع در هم شکسته میشود و پشت به میدان میگریزند.
جمعبندی
بر اساس این آیات، خبر شکست کافران یکی از روشنترین اخبار غیبی قرآن است که پیش از وقوع جنگ بدر نازل شد و با پیروزی مسلمانان تحقق یافت. این وعده الهی بیانگر آن است که قدرت مادی و انفاقهای گسترده مشرکان نمیتواند در برابر اراده و وعده الهی ایستادگی کند. در نهایت، قرآن با تکرار این مضمون در چند سوره، به مؤمنان اطمینان میدهد که پیروزی نهایی از آنِ حقطلبان است و شکست و حسرت، سرنوشت قطعی کافران خواهد بود.