سوتر عنوانی است که در باورهای گنوسی به مفهوم خدای نجات‌دهنده یا منجی به کار رفته است. این اصطلاح ریشه در زبان یونانی دارد و در متون کهن به عنوان یکی از نام‌های خداوند در آیین‌های عرفانی و باطنی مورد اشاره قرار گرفته است. در مکتب گنوسی والنتینی، که از شاخه‌های مهم عرفان مسیحی در سده‌های نخستین میلادی به شمار می‌رود، باوری اسطوره‌ای وجود دارد مبنی بر این که میان «سوتر» به عنوان خدای رهایی‌بخش و صوفیا که نماد حکمت الهی است، پیوند ازدواج و هم‌پیمانی مقدسی برقرار شده است. این ازدواج نمادین، بیانگر اتحاد میان رستگاری و خرد در جهان بالا و بازتابی از رویدادهای عالم علوی در اسطوره‌شناسی گنوسی است. بر اساس منابع تاریخی، از جمله کتاب ایران در زمان ساسانیان نوشته‌ی آرتور کریستن سن، این باور در میان فرقه‌های گنوسی در دوره‌ی ساسانی رواج داشته و احتمالاً تحت تأثیر جریان‌های فکری و دینی آن عصر قرار گرفته است. این آموزه‌ها نمونه‌ای از تلاقی اندیشه‌های ادیان مختلف در عصر باستان و نقش ایران به عنوان کانون گفت‌وگوی فرهنگی و مذهبی محسوب می‌شود.
سوتر
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
دانشنامه آزاد فارسی
لقبی در یونان به معنی «منجی». ابتدا از آنِ بعضی خدایان بود، سپس به برخی از فرمانراوایان تعلق گرفت و سرانجام به عیسای مسیح اطلاق شد.
جمله سازی با سوتر
یکی شه بین تو بس حاضر به جمله روح‌ها ناظر ز بی‌خویشی از آن سوتر چه شیرین است بی‌خویشی
صد هزاران ساله از هست و عدم زان سوتری وز تواضع مر عدم را هست خوش همسایه‌ای
وزین سوتر یکی درّه است هول‌انگیز کاندر وی ز بس ژرفی توانی هفت دریا را بگنجانی
