اکل به معروف

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تصرف در مال دیگری به قدر متعارف را اَکل به معروف می گویند و از آن در باب وصیت سخن گفته‏اند.
عنوان یاد شده برگرفته از قرآن کریم است که می‏فرماید: قیم و عهده دار امور یتیم در صورت توانگری خویشتنداری کند و در صورت تنگدستی و نیاز در حدّ متعارف از اموال او بردارد.
جواز اکل به معروف
متولّی اموال یتیم، اعم از وصی، حاکم و مؤمنان عادل در صورت عدم قصد تبرع می‏تواند از مال یتیم برای خود بردارد؛ لیکن در اینکه برداشت مطلقا جایز است؛ خواه متولّی بی نیاز باشد یا نیازمند یا اینکه برداشت تنها برای متولّی نیازمند جایز است و نیز در مقدار برداشت (اکل به معروف) که به اندازه اجرة المثل است یا به قدر کفایت، هرچند بیشتر از اجرة المثل باشد یا کمترین مقدار از حدّ کفایت و اجرة المثل، اقوال مختلفی مطرح است. بنابر قول به جواز برداشت مطلقا، بر غنی مستحب است از آن خودداری کند.

جمله سازی با اکل به معروف

💡 10 جامعه اى تحت حمايت خداوند است كه اين چهار ارزش محورى را داشته باشد: نماز، زكات، امر به معروف و نهى از منكر. (و لينصرن اللّه من ينصره )، (الّذين اِن مكنّاهم اَقاموا الصلوة )

💡 سوم اينكه محتويات دعوت او با عقل و خرد سازگار است، زيرا دعوت به معروف و نهىاز منكرات و زشتيها مى كند، و اين موضوع با مطالعه تعليماتش به خوبى روشن است.

💡 در هر صورت، تنها از طريق معرفت حقيقى است كه به معروف حقيقى مى توان دست يافت و براى شناخت معروف اعتبارى همان معرفت اعتبارى بس است هر يك به حسب حال خود.

💡 از جمله وظائف و تكاليف واجب - كه هم اكنون و در دوره ما كسى بدان قيام نمى كند - مسئلهامر به معروف و نهى از منكر است (كه از لحاظ اهميت در درجه نخست قرار دارد، و اقدام بهآن نسبت به مناظره داراى اولويت مى باشد).

💡 امام صادق عليه السلام مى فرمايد: هم آنانكه اين حيله را كردند و هم آنانكه در برابراين قانونشكنى، سكوت نمودند، همه هلاك شدند، ولى آنانكه امر به معروف و نهى ازمنكر نمودند، نجات يافتند. آرى اين است مجازات قانون شكنان و آنانكه، مفاسد را مىبينند ولى تماشا كرده و بى تفاوت مى مانند.

💡 افزون بر اين، آيا با اين روايت مى توان از همه آيات و روايات و همچنين حكمعقل كه بر وجوب امر به معروف و نهى از منكر و جهاد در راه خدا و مبارزه با حاكمان ستم،دلالت دارند، دست برداشت.