انفاق به برده

7 شرط انصاف نيست كه گروهى خود و تمام هستى خود را فدا كرده و در محاصره قرار گيرند، ولى گروه ديگر حتّى از انفاق به آنان تنگ نظرى داشته باشند.(751) (للفقراء الّذين اُحصروا)

و چنانچه انفاق به طور مخفى، و دور از انظار مردم انجام شود، به طور قطع ريا وخودنمائى در آن كمتر است، و خلوص بيشترى در آن خواهد بود، مخصوصا درباره كمك بهمحرومان، آبروى آنها بهتر حفظ مى شود، و لذا آيه فوق مى گويد: هر يك از دو كار درمورد خود خوب و شايسته است.

3 در برخى احاديث ثواب تلاوت سوره حمدمعادل ثواب تلاوت دو سوم قرآن و انفاق به همه مؤ منان ذكر شده است؛ مانند اءيمامسلم قراء فاتحة الكتاب اءعطى من الاءجر كاءنما قراء ثلثى القرآن و اءعطى من الاءجركاءنما تصدق على كل مؤ من و مؤ منة (500)

قابل توجه اينكه در آيه سابق كه سخن از انفاقهاى رياكارانه بود انفاق به(اموال ) نسبت داده شده، و در اين آيه به (مما رزقهم الله ) نسبت مى دهد، اين تفاوتتعبير ممكن است اشاره به سه نكته باشد:

اين جمله براى تشويق انفاق كنندگان است خصوصا انفاق به افرادى كه داراى عزت نفسو طبع بلندند و چه بسا در اين موارد بخششهايى در پوشش غير انفاق، ولى در واقع بهقصد انفاق، صورت مى گيرد تا طرف مقابل ناراحت نشود، مسلما خداوند از اين نياتپنهانى آگاه است و آنها را به تناسب نيت و زحماتشان بهره مند مى سازد.

امام - عليه السلام - نيكى كردن به مردم را عاملى براى دوام و بقاى نعمت مى داند وسپاسگزارى منعم را موجب افزونى آن مى شمارد و مصداق بارز شكر، انفاق به فقرا ودستگيرى ضعيفان است. در قسمت آخر سخن، حضرت بر لزوم خودسازى و تهذيب نفس وكنترل آن تاءكيد مى ورزد زيرا اگر نفس را بخود واگذارند آدمى را به درّه هلاكت وضلالت مى اندازد.