دانشنامه اسلامی
یک نفر از بنی اسرائیل به طرز مرموزی کشته می شود، در حالی که قاتل به هیچوجه معلوم نیست. آنچنان که از تواریخ و تفاسیر استفاده می شود انگیزه قاتل را مسأله مال و یا مسأله ازدواج دانسته اند.بعضی معتقدند یکی از ثروتمندان بنی اسرائیل که ثروتی فراوان داشت و وارثی جز پسر عموی خود نداشت، عمر طولانی کرد، پسر عمو هر چه انتظار کشید عموی پیرش از دنیا برود و اموال او را از طریق ارث تصاحب کند، ممکن نشد، لذا تصمیم گرفت او را از پای درآورد. بالاخره پنهانی او را کشت و جسدش را در میان جادّه انداخت، سپس بنای ناله و فریاد را گذاشت!بعضی دیگر گفته اند که انگیزه قتل این بوده است که قاتل از عموی خویش تقاضای ازدواج با دخترش را نمود به او پاسخ رد داده شد و دختر را با جوانی از پاکان و نیکان بنی اسرائیل همسر دادند،پسر عموی شکست خورده دست به کشتن پدر دختر زد. به هر حال در میان قبائل و اسباط بنی اسرائیل نزاع می شود، هر یک آن را به طایفه و افراد قبیله دیگر نسبت می دهد و خویش را تبرئه می کند، داوری را برای فصل خصومت نزد حضرت موسی (ع) می برند و حلّ مشکل را از او خواستار می شوند، و چون از طرق عادی حل این قضیه ممکن نبود، و از طرفی ادامه این کشمکش ممکن بود منجر به فتنه عظیمی در میان بنی اسرائیل گردد، موسی علیه السلام با استمداد از لطف پروردگار از طریق اعجازآمیزی به حل این مشکل می پردازد.
آیه مرتبط
واذ قتلتم نفسا فادرءتم فیها والله مخرج ما کنتم تکتمون• (و (به یاد آورید) هنگامی را که فردی را به قتل رساندید؛ سپس درباره (قاتل) او به نزاع پرداختید؛ و خداوند آنچه را مخفی می داشتید، آشکار می سازد.) فقلنا اضربوه ببعضها...(سپس گفتیم: «قسمتی از گاو را به مقتول بزنید! (تا زنده شود، و قاتل را معرفی کند.) خداوند این گونه مردگان را زنده می کند؛ و آیات خود را به شما نشان می دهد؛ شاید اندیشه کنید!»)
