دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] اِسْکافی، ابوجعفر محمد بن عبدالله، متکلم پر آوازه و تشیع گرای مکتب معتزله بغداد (د ۲۴۰ق /۸۵۴م ).
با اینکه نیاکانش اهل سمرقند بودند،
ابن ندیم، الفهرست، ج۱، ص۲۱۳.
ظاهراً در جوانی به علم کلام علاقه مند می شود و در حوزه درسی متکلمان به فراگیری این علم می پردازد. دیری نمی پاید که پدر و مادرش به سبب تنگی معیشت، او را وادار می کنند که درس و بحث را کنار گذاشته، به پیشه خیاطی بپردازد. اما جعفر بن حرب (د ۲۳۶ق / ۸۵۰م ) متکلم نامبردار مکتب بغداد که به استعداد او پی برده بود، محروم ماندن وی را از تحصیل برنتافت و با پرداخت مقداری پول به خانواده اش به طور ماهیانه، شرایط ادامه تحصیل را برای اسکافی فراهم کرد.
ابن ندیم، الفهرست، ج۱، ص۲۱۳.
اسکافی از قرار معلوم در دوران خلافت معتصم عباسی (۲۱۸- ۲۲۷ق /۸۳۳ -۸۴۲م ) شهرت و اعتباری یافته بود، چرا که معتصم او را به دربار پذیرفته بود و احترام بسیاری برایش قائل بود، چندانکه وقتی اسکافی در مجلس معتصم سخن می گفت، همه خود را موظف می دانستند که تا پایان سخنرانی خاموش بمانند.
ابن ندیم، الفهرست، ج۱، ص۲۱۳.
...