عتبات عالیات عراق، مجموعه‌ای از اماکن مذهبی و مقدس در کشور عراق است که برای شیعیان جهان اهمیت ویژه‌ای دارد. این مناطق شامل شهرهای کربلا، نجف، سامرا و کاظمین می‌شود که هر یک میزبان حرم‌های مطهر امامان و شخصیت‌های برجسته شیعه هستند. این اماکن همواره مرکز زیارت و مناسک دینی بوده و میلیون‌ها زائر از سراسر جهان به ویژه از ایران، پاکستان، هند و کشورهای عربی هر ساله برای زیارت به آن‌ها سفر می‌کنند.
شهر نجف، میزبان حرم امام علی (ع)، نخستین امام شیعیان است و به دلیل اهمیت تاریخی و دینی خود، مرکز تجمع علمای دینی و حوزه‌های علمیه نیز محسوب می‌شود. کربلا، محل شهادت امام حسین (ع) و واقعه عاشورا است که هر ساله مراسم عظیم اربعین و عاشورا در آن برگزار می‌شود و میلیون‌ها زائر در آن شرکت می‌کنند. سامرا و کاظمین نیز حرم‌های امام حسن عسگری (ع) و امام موسی کاظم (ع) را در خود جای داده‌اند و زیارتگاه‌های مهم شیعیان به شمار می‌آیند.
علاوه بر جنبه مذهبی، عتبات عالیات عراق نقش فرهنگی و آموزشی نیز دارند. حوزه‌های علمیه در نجف و کاظمین به تربیت علما و مراجع تقلید شیعه می‌پردازند و مراکز پژوهشی و کتابخانه‌های بزرگ، محققان و دانشجویان علوم دینی را جذب می‌کنند. زیارت این اماکن علاوه بر بعد معنوی، فرصتی برای ارتباط بین مسلمانان شیعه و تقویت پیوندهای فرهنگی و دینی میان کشورهای مختلف محسوب می‌شود و اهمیت عراق را به عنوان مرکز فرهنگی و مذهبی شیعه تثبیت کرده است.
