ریبوزم یک ساختار مولکولی است که نقش بسیار مهمی در فرآیندهای بیولوژیکی دارد. این ساختار به عنوان یک جزء کلیدی در سنتز پروتئینها شناخته میشود و در واقع، مسئول ترجمه اطلاعات ژنتیکی از RNA به پروتئینها هستند.
هر ریبوزم از دو زیر واحد تشکیل شده است که این زیر واحدها شامل RNA ریبوزمی و پروتئینها هستند. این ترکیب به ریبوزمها اجازه میدهد تا به RNA پیامرسان (mRNA) متصل شوند و با خواندن توالی نوکلئوتیدها، آمینواسیدها را به ترتیب مناسب به هم متصل کنند و پروتئینهای جدید بسازند.
تعداد ریبوزمهای یک سلول تا حدود پانصد هزار میرسد. این تعداد در سلولهای مختلف و نیز در شرایط مختلف زیستی و فیزیولوژیکی در یک سلول تغییرات زیادی دارد. در یک سلول باسیل کولی حدود ده هزار تا پانزده هزار ریبوزوم موجود است. در اغلب در پروکاریوتها حدود ۱۰۴، در یوکاریوتها حدود ۱۰۵ تا ۱۰۷ و در اووسیتها بهطور معمول بیش از ۱۰۱۲ ریبوزوم وجود دارد.
ریبوزومهای چسبنده به غشای شبکه آندوپلاسمی زبر تنها در سلولهای یوکاریوتی که شبکه آندوپلاسمی دارند، دیده میشود. در این سلولها نسبت ریبوزمهای آزاد سیتوپلاسمی به ریبوزمهای چسبیده به غشای شبکه بر حسب شرایط فیزیولوژیکی سلول تغییر میکند و هر چه سنتز پروتئینهای ترشحی و پروتئینهای ساختمانی ویژهای که در ساختمان غشای شبکه آندوپلاسمی، غشای کیسههای گلژی، لیزوزومها و پلاسمالم وجود دارند بیشتر باشد، نسبت ریبوزومهای چسبیده به غشای شبکه نیز بیشتر میشود.