این منطقه، قرنها و تا اوایل قرن نوزدهم گوشهای از شاهنشاهی ایران بود. آبخاز در سدهٔ دوم پیش از میلاد تابع مهرداد ششم فرمانروای دولت پونتوس شد. از اواخر سدهٔ نخست میلادی رومیان به آبخاز حمله کردند. از سدهٔ چهارم تا ششم میلادی دولت روم شرقی بتدریج در آبخاز نفوذ کرد. بنا به نوشته مورخان رومی آبخاز بخشی از سرزمین لازستان بود. خصی کردن بردگان آبخازی یکی از کارهای زشت رومیان بهشمار میرفت. آبخازستان همانند دیگر نواحی گرجستان مورد نزاع دولتهای روم شرقی و ایران ساسانی بود. فشار رومیان سبب میشد که مردم آبخاز به شاهان ساسانی توسّل جویند.