واژهی اقتدا مصدری عربی و بهمعنای اقتداء است. در متون کهن و فرهنگهای لغت، این واژه بهصورت اِقتِدا نیز ثبت شده است. معنای اصلی آن، تقلید، متابعت و پیروی کردن از دیگری در گفتار، کردار یا باور است. این مفهوم، بیانگر عمل کسی است که راه و روش فردی دیگر را الگوی خود قرار میدهد و از او سرمشق میگیرد. در کاربردهای زبانی، این واژه اغلب در حوزههای دینی، اخلاقی و اجتماعی بهکار میرود. برای نمونه، در نماز جماعت، مأمومان به امام خود اقتدا میکنند و حرکات و قرائت او را دنبال مینمایند. بهطور کلی، هرگونه پیروی آگاهانه و اختیاری از یک الگو یا مرجع، چه در امور عبادی و چه در شئون زندگی، در قالب این مفهوم جای میگیرد و بار معنایی مثبتی دارد.
اقتدا
لغت نامه دهخدا
- اقتدا داشتن؛ اقتدا کردن.
- اقتدا کردن؛ پشت سر امام جماعت بجماعت نماز گزاردن.
- || پیروی کردن:
وانگه که بعشق اقتدا کردیم
در عالم عشق مقتدا گشتیم.عطار.هر کس سر فقر عرش سا کرد
بر شاه محمد اقتدا کرد.واله ( از آنندراج ).جست قضا داوری از پی کار جهان
عقل بدو اقتدا کرد که این کار اوست.سلمان ساوجی ( از آنندراج ).رجوع به اقتداء شود.
فرهنگ عمید
۲. (فقه ) نماز گزاردن پشت سر پیش نماز.
فرهنگ فارسی
تقلید و متابعت و پیروی
دانشنامه اسلامی
اقتدا بر دوگونه است:
← اقتدا در نماز
۱. ↑ العروة الوثقی،ج ۱، ص ۷۶۷.۲. ↑ جواهر الکلام،ج ۱۳، ص ۲۳۰.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج ۱، ص ۶۳۷-۶۳۹.
...
جمله سازی با اقتدا
تویی که چرخ به صدر تو التجا کردست شعاع عقل برای تو اقتدا کردست
جنید گوید هر کی حافظ قرآن نباشد و حدیث ننوشته باشد به وی اقتدا مکنید کی علم ما مقیّد است بکتاب و سنّت.
اگر به مظلمه ی زلفت اقتدا کردم جز این دگر چه گرفتم ز کفر پریشانی