گجیل قاپیسی (Gecel Qapisi) یک دروازه تاریخی و فرهنگی در شهر باستانی تبریز، ایران است. این دروازه به عنوان یکی از نمادهای تاریخی این شهر شناخته می‌شود و نمایانگر معماری خاص دوره‌های گذشته است. گجیل قاپیسی در زمان‌های قدیم به عنوان ورودی اصلی به تبریز عمل می‌کرد و اهمیت زیادی در تجارت و ارتباطات داشته است.
گجیل
لغت نامه دهخدا
گجیل. [ گ َ ] ( اِخ ) نام محله ای است از محلات تبریز. ( برهان ) ( جهانگیری ) ( آنندراج ):
تبریز مرا رأفت جان خواهد بود
پیوسته مراورد زبان خواهد بود
تا درنکشم آب چرندآب و گجیل
سرخاب ز چشم من روان خواهد بود.شیخ کمال خجندی ( از جهانگیری ).|| نام قبرستانی که به نام محله «گجیل » می خوانند و قبر شمس تبریزی علیه الرحمه در آن قبرستان است. ( برهان ).
دانشنامه عمومی
گجیل در لغت به معنای محل پرازدحام و شلوغ است. این محله از قدیم به عنوان استراحت گاه کاروانیان و محل فروش میوه و محصولات کشاورزی شهرها و روستاهای پیرامون تبریز شناخته می شده است. درب تاریخی گجیل که برج ها و تاق های بلندی داشته و یکی از درب های نه گانهٔ تاریخی شهر تبریز محسوب می شده، در سال ۱۳۳۸ خورشیدی و در جریان احداث خیابان فلسطین ( ملل متحد ) توسط شهرداری وقت تخریب گردید
در دوران پهلوی، شهربانی براساس طرحی سعی در متمرکزکردن مشاغل ناهنجار اجتماعی و به تبع آن اراذل و اوباش در این محله برآمد و نتیجهٔ آن تبدیل گجیل به یک منطقهٔ نامطلوب و ناخوشایند شهری شد. در سال ۱۳۴۵ خورشیدی، پایانهٔ مسافربری شهر تبریز در ضلع شرقی این محله احداث گردید و همین امر باعث شلوغی و رفت و آمد مسافران در این منطقه گردید.
کمال خجندی در وصف این محله می گوید:
جملاتی از کلمه گجیل
نام و لغت گجیل در برهان قاطع به فتح اول «گ» بر وزن رجیل به معنای محله و گورستانی در تبریز آمده‌است. سالخوردگان این محله، از اجداد خود سینه به سینه روایت کرده‌اند که مساحت گورستان گجیل ۶۰ خروار زمین بوده و ساکنان محلات ورجی، کوچه باغ، اهراب و میارمیار از این گورستان استفاده می‌کردند.
محلهٔ اهراب دو گورستان معروف داشت. یکی گورستان گجیل از سال ۱۳۰۴ شمسی در زمانی که امیرلشکر عبدالله خان طهماسبی فرمانده لشکر شمالغرب آذربایجان و استاندار از طرف رضاخان، که این گورستان قدیمی به باغ گلستان و گردشگاه عمومی تبدیل شد و دیگری گورستان شاووا (شاه آباد) بود که به پارک «آنا» تبدیل شد.
ایستگاه قونقا با مساحت ۱۲ هزار و ۶۰۰ متر مربع، دارای سه طبقه (سکوی سوارشدن، تراز بلیت فروشی و چند منظوره تجاری) و شامل سه دسترسی (دو ورودی جنوبی و یک ورودی شمالی) و از نوع ایستگاه ساحلی است که به دلیل مجاورت با آرامستان تاریخی گجیل معماری این ایستگاه بر اساس مکتب هنری آذربایجان طراحی و اجرا شده است.
اَنْگَجْ یکی از کوی‌های مرکزی شهر تبریز است که در شمال خاوری کوی گجیل است. بیشتر مردم این کوی را با نام «انگش» می‌شناسند که از نظر لغوی به معنای گودالی کم‌عمق برای انتقال آب از مکانی به مکان دیگر است.
