تدبر

تدبر یک واژه عربی است که به معنای اندیشیدن یا تفکر عمیق است و به فرآیند بررسی و تحلیل عمیق یک موضوع، پدیده، یا متن اشاره دارد. در زبان فارسی نیز به همین معنا به کار می‌رود و به مفهوم تفکر و تأمل در مورد مسائل مختلف، به ویژه در زمینه‌های دینی، فلسفی، یا علمی، استفاده می‌شود.

تدبر به معنای درک عمیق‌تر و بررسی دقیق‌تر است و به عنوان یک عمل مثبت و ضروری در فرآیند یادگیری و شناخت مطرح می‌شود. در متون دینی، به ویژه قرآن، تدبر در آیات الهی و فهم عمیق آن‌ها به عنوان یک فضیلت و امر مهم توصیه شده است.

لغت نامه دهخدا

تدبر. [ ت َ دَب ْ ب ُ ] ( ع مص ) به اندیشه از پی کاری فراشدن. ( تاج المصادر بیهقی ) ( زوزنی ) ( ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی ). بیندیشیدن. ( دهار ). پس کار اندیشیدن. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). اندیشه کردن و حقیقت چیزی دریافتن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ).به عاقبت کار نگریستن و تفکر کردن در آن. ( از المنجد ) ( از اقرب الموارد ). تبصر و تأمل و تفهم در امری.( از اقرب الموارد ): اءَفلایتدبرون القرآن و لو کان من عند غیراﷲ لوجدوا فیه اختلافاً کثیراً. ( قرآن 82/4 ). اءَفلم یدَّبّروا القول َ ام جاءَهم ما لم یأت ِ آباءَهم الاولین. ( قرآن 68/23 ). و اصل یَدَّبَّروا، یَتَدَبّروا است. ( اقرب الموارد ). عبارتست از نگریستن در پایان کارها و این نزدیک به تفکر است الا اینکه تفکر تصرف قلب است با نگریستن در دلیل و تدبر تصرف آنست با نگریستن در عواقب. ( از تعریفات جرجانی ):...او را پیش خواند و فرمود که پس از تأمل بسیار و استخارت و تدبر و مشاورت، ترا به مهمی بزرگ اختیار کردیم. ( کلیله و دمنه ). شیر... پس از... تدبر... او [گاو] را مکان اعتماد داد. ( کلیله و دمنه ).

فرهنگ معین

(تَ دَ بُّ ) [ ع. ] (مص ل. ) اندیشه کردن.

فرهنگ عمید

۱. اندیشیدن، اندیشه کردن.
۲. در عاقبت کاری اندیشیدن.
۳. چاره اندیشی.

فرهنگ فارسی

اندیشیدن، اندیشه کردن، درعاقبت کاری نگریستن
۱- ( مصدر ) اندیشه کردن نیک اندیشیدن در عاقبت کاری فکرکردن. ۲-( اسم ) ژرف بینی چاره اندیشی. جمع: تدبرات.

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] تدبّر در شی ء یعنی توجّه به عاقبت و پایان و ما ورای آن شی ء و رسیدن به باطن شی ء
تدبر یک واژه قرآنی است و در قرآن کلمه تدبر فقط در مورد قرآن به کار رفته است و انسان به تدبر در قرآن و آیات آن فراخوانده شده است.
برای تفصیل رجوع شود به تدبر در قرآن

ویکی واژه

اندیشه کردن.

جملاتی از کلمه تدبر

بگذر از ذکر و در تذکر کوش فکر را باش و در تدبر کوش
تا شود طبع این تکلف تو به تدبر رود تصرف تو
عشق و تحیر چو به دل جا گرفت عقل و تدبر ره صحرا گرفت

آن خسرو عادل، همت بر آن مقصور گردانید که آن را ببیند و فرمود که مردی هنرمند باید طلبید که زبان پارسی و هندوی بداند، و اجتهاد او در علم شایع باشد، تا بدین مهم نامزد شود. مدت دراز بطلبیدند، آخر برزویه نام جوانی نشان یافتند که این معانی در وی جمع بود، و به صناعت طب شهرتی داشت. او را پیش خواند و فرمود که: پس از تأمل و استخارت و تدبر و مشاورت تو را به مهمی بزرگ اختیار کرده ایم.

فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
فال تخمین زمان فال تخمین زمان فال چای فال چای فال تاروت فال تاروت فال امروز فال امروز