بگ

لقب بِگ در زبان ترکی به معنای بزرگ، ثروتمند، امیر، شاه‌زاده، حاکم، ارباب و آقا است. مؤنث این لقب بیگُم به معنای شاه‌زاده خانم، خاتون و خانم به کار می‌رود. این عنوان معمولاً در انتهای نام مردان قرار می‌گیرد و در دوران حکومت عثمانی به پسران پاشاها، امرای سلاطین عثمانی، ناخدایان و نمایندگان خارجی ایلچی بیک و ترجمان بیک گفته می‌شد. این لقب در سنگ‌نبشته‌های اورخون و متون اویغوری نیز دیده می‌شود و در دوره‌های مختلف حکومت‌های ترک، چه پیش از اسلام و چه پس از آن، مورد استفاده قرار می‌گرفت. در مورد منشأ این کلمه، نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی محققان، از جمله بلوشه، بر این باورند که این واژه از عنوان کهن پِک در زبان چینی نشأت گرفته است. در حالی که برخی دیگر، مانند بروکلمان، احتمال می‌دهند که این کلمه از بَغ، لقب پادشاهان ساسانی به معنای خدایی و شکل کهن‌تر بَغه به معنای خدا آمده باشد. بیشتر پژوهشگران زبان‌های آلتایی معتقدند که بین این واژه و عناوین بِگی مغولی، بوگین چچنی و بِیْله منچویی از نظر اشتقاق ارتباطی وجود دارد. کاشغری در دیوان لغات الترک کلمه بگ را معادل امیر عربی دانسته است. همچنین، رئیس ایل ترکمن نیز بگ نامیده می‌شود و بگ‌ها به عنوان طبقه اصیل زادگان ترکمنی شناخته می‌شوند. قبچاق‌های مسیحی نیز بگ را یکی از صفات خداوند می‌دانستند.