اصطلاحی در علم منطق است که به معنای کنار هم قرار دادن چند واژه به‌صورت یک مجموعه واحد با معنایی متفاوت از معنای هر یک از واژه‌ها به‌تنهایی، به کار می‌رود. به عبارت دیگر، ترکیب به معنای سازماندهی و ترتیب دادن چند واژه به‌گونه‌ای است که معنای خاصی را منتقل کند که از معنای واژه‌های فردی آن‌ها متفاوت باشد. به عنوان مثال، ترکیب رسول الله یا خانه خدا و همچنین زید قائم نمونه‌هایی از این نوع ترکیب هستند. به این ترتیب، ترکیب از کنار هم قرار گرفتن اجزای یک واژه مرکب شکل می‌گیرد. واژه مرکب، که یکی از انواع واژه‌های موضوع است، واژه‌ای است که شامل اجزایی است که هر جزء به معنای خود اشاره دارد و این اشاره به‌طور عمدی و هدفمند است. این واژه می‌تواند به دو نوع اولی یا ثانوی تقسیم شود و همچنین از نظر دیگر به دو دسته خبری یا تقییدی تقسیم‌بندی می‌شود.
ترکیب
لغت نامه دهخدا
ترکیب. [ ت َ ] ( ع مص ) چیزی اندر چیزی اندر جای نشاندن. ( تاج المصادر بیهقی ). چیزی در جایی نشاندن. ( زوزنی ). چیزی اندر چیزی نشاندن. ( ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی ). بر هم نشاندن. ( منتهی الارب ). قرار دادن بعض چیز را بر بعضی دیگر. ( اقرب الموارد ) ( از المنجد ). برهم نشاندن چیزی را بر بعضی و منضم کردن آن چیز را بسوی غیر آن. ( ناظم الاطباء ). پیوستگی و برنشاندن چیزی در چیزی و با لفظ گرفتن و دادن و کردن و مستعمل. ( آنندراج ): رکبه ترکیباً؛ یقام رکب الفص فی الخاتم و النصل فی السهم. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). ج، ترکیبات. || ترکیب در لغت بمعنی جمع است و در عرف تألیف بود، و آن قرار دادن اشیاء متعدد است،بدانسان که بتوان نام واحدی را بر آن اطلاق کرد و درمفهوم ترکیب نسبت بخاطر تقدیم و تأخیر و مناسبت اجزا معتبر نیست و چنانکه در مفهوم ترتیب حفظ مرتبه ازلحاظ تقدیم و تأخیر لازم است و نیز در تألیف باید که بین اجزاء مناسبت بود. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ).رجوع به مرکب شود. || ( اِ مص ) آمیزش و آمیختگی و اختلاط و امتزاج. ( ناظم الاطباء )
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. به هم پیوستن.
۳. آمیخته کردن، مخلوط ساختن، آمیختن چیزی با چیز دیگر، مرکب کردن.
فرهنگ فارسی
۱-( مصدر ) بر هم نشانیدن بر نشانیدن سوار کردن. ۲- بهم پیوستن. ۳- آمیخته کردن مخلوط ساختن. ۴- ( اسم ) آمیزش اختلاط. ۵- تبدیل چند جسم بجسمی سنگین تر.۶- تحلیل عبارتها و جمله هاست از لحاظ روابط کلمات طبق قواعد نحو مقابل تجزیه. ۷- ( اسم ) نهاد اندام: (( ترکیب او زیباست ) ). ۸- ترکیب بند. جمع: ترکیبات.
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه عمومی
به هر انتخاب غیر مرتب r شیء از n شیء داده شده یک ترکیب r شیء از این n شیء گفته می شود
ترکیب را با نمادهای C ( n , r ) = C r n = n C r = ( n r ) نمایش می دهند و آن را انتخاب r از n می خوانند.
می خواهیم از مجموعه ی { a 1 , a 2 ,... , a n } که تمامی اعضایش متمایزند، یک زیرمجموعه ی r عضوی انتخاب کنیم. برای این کار ابتدا سعی می کنیم تا r عضو از این مجموعه را در یک ردیف به دنبال هم قرار دهیم که این همان جایگشت r تایی از بین n عضو است که بنابر محاسبه جایگشت ها، تعداد حالات انجام این کار برابر با P r n است. با کمی دقت می توان دریافت که در حین این عملیات، ما هم r عضو از بین n عضو مجموعه اصلی انتخاب کردیم و هم آن ها را در یک ردیف چیدیم، در حالی که برای به دست آوردن تعداد ترکیب r تایی از بین n عضو تنها باید r عضو انتخاب کرده و بخش دوم یعنی چیدن آن ها در یک ردیف را انجام ندهیم. برای رسیدن به این مطلوب، باید در نظر داشت که هر r عضو { a x 1 , a x 2 ,... , a x r } به تعداد r ! جایگشت ایجاد می کنند که در ترکیب این جایگشت ها حالات تکراری محسوب می شوند در نتیجه باید پاسخ بر r ! تقسیم شود:
( n r ) = P r n r ! = n ! ( n − r ) ! r !
( n r ) = n ! r ! × ( n − r ) !
( n r ) = ( n n − r )
( n r ) = ( n − 1 r ) + ( n − 1 r − 1 )
( فرمول پاسکال )
( n 0 ) + ( n 1 ) + ( n 2 ) + ⋯ + ( n n ) = 2 n
( مجموع ضرایب بسط دو جمله ای )
فرض کنید ۱۰ نوع کارت مختلف داریم ( روی هر کارت شکل متفاوتی وجود دارد ) و از هر نوع کارت به تعداد بی نهایت ( البته به دلایلی که در ادامه آمده به جای واژهٔ بی نهایت می توان از ۵ استفاده کرد ) در دسترس داریم. حال تعداد راه هایی که می توان ۵ کارت از بین کل کارت ها انتخاب کرد برابر است با تعداد جواب های معادله زیر:
X 1 + X 2 + ⋯ + X 10 = 5
در معادلهٔ بالا X i ها نمایندهٔ ۱۰ نوع کارت هستند و از آنجا که باید مجموع کارت ها ۵ شود، در سمت راست معادله عدد ۵ آمده است. حال هر جواب این معادله با یک جواب از مسئلهٔ اصلی ( مسئلهٔ کارتها ) متناظر است مثلاً جواب X 10 = 2، X 2 = 1، X 1 = 2 در مسئلهٔ کارت ها به این معنا است که از کارت نوع ۱ به تعداد ۲ عدد، از کارت نوع ۲ به تعداد ۱ عدد و از کارت نوع ۱۰ تعداد ۲ عدد و از سایر کارت ها هیچی انتخاب نکرده ایم و به طور بلعکس جوابی که در مورد کارت ها در خط بالا مطرح شد خود یک جواب برای معادله به شمار می آید.
ترکیب (فیلم). «ترکیب» ( انگلیسی: The Combination ) یک فیلم سینمایی درام استرالیایی که در سال ۲۰۰۹ منتشر شد.
بخش هایی از این فیلم به شورش های کرونولای سال ۲۰۰۵ در استرالیا بین استرالیایی های لبنانی و آنگولا استرالیا می پردازد.
جملاتی از کلمه ترکیب
شاه اکبر که هست ترکیبش نور خورشید سایه ذوالمن
زانک زین ترکیب آید زندگی هم‌چو نفخ صور در درماندگی
