پازهر (یا پادزهر) به مادهای اطلاق میشود که برای خنثی کردن یا کاهش اثرات سموم و مواد سمی به کار میرود. این مواد در پزشکی و داروسازی برای درمان مسمومیتها و جلوگیری از اثرات منفی سموم مورد استفاده قرار میگیرند.
عملکرد
پادزهرها میتوانند به چند طریق عمل کنند. برخی از آنها با اثر مستقیم بر روی سم، آن را خنثی میکنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است با تسهیل دفع سم از بدن به کاهش اثرات آن کمک کنند. به عنوان مثال، یک پادزهر میتواند با اتصال به سم و جلوگیری از تأثیر آن بر روی سلولها، اثرات مخرب آن را کاهش دهد.
انواع پازهر
آنتیدوتها: این مواد به طور خاص برای خنثی کردن اثرات سموم خاص طراحی شدهاند. به عنوان مثال، آنتیدوت آتروپین برای مسمومیت با گازهای عصبی کاربرد دارد.
پادزهرهای عمومی: برخی از پادزهرها میتوانند برای چندین نوع سم مورد استفاده قرار گیرند، مانند کربن فعال که برای جذب سموم در دستگاه گوارش به کار میرود.
کاربرد در پزشکی
در مواقعی که فردی دچار مسمومیت میشود، استفاده از پازهر میتواند حیاتی باشد. پزشکان با توجه به نوع سم و شدت مسمومیت، نوع مناسب را تجویز میکنند. همچنین، آموزش به مردم دربارهی پازهرها و نحوهی استفاده از آنها میتواند در شرایط اضطراری نجاتبخش باشد.