ساوه

معنی واژه

در زبان فارسی، ساوه به معنای زر خالصی است که به صورت براده یا ریزه ریزه درآمده است. این واژه به طور خاص در صنعت طلا و جواهرسازی برای اشاره به طلاهای با کیفیت بالا و خالصی که در فرآیندهای مختلف به شکل ریزه‌ها در می‌آیند، استفاده می‌شود.

نام شخصیت‌های شاهنامه

در شاهنامه فردوسی، این نام به دو شخصیت مختلف اشاره دارد:

پهلوان ایرانی: ساوه یکی از یاران زریر است که در جنگ‌ها به روم می‌رود و در کنار اسفندیار در گشودن رویین دژ نقش دارد. او پس از کشتن اَرجاسپ، به پاسداری از دژ گماشته می‌شود.

دلاور تورانی: ساوه همچنین دلاوری از سپاه توران است که پس از کشته شدن کاموس، داوطلب نبرد با رستم می‌شود. اما در این نبرد، رستم او را شکست می‌دهد و با رخش از روی او عبور می‌کند.

نام شهر

ساوه همچنین نام شهری قدیمی در ایران است که در استان مرکزی واقع شده است. این شهر در 140 کیلومتری جنوب باختر تهران و نزدیک به قم قرار دارد و دارای آب و هوای معتدل مایل به گرمی است. آب این منطقه از رودخانه‌های محلی تأمین می‌شود، اما به طور کلی این شهر کم آب است و برای زراعت به آب انبارها و قنوات وابسته است.

تصویر معنی ساوه

لغت نامه دهخدا

ساوه. [ وَ / وِ ] ( اِ ) زر خالص را گویند که شکسته و ریزه ریزه شده باشد. ( برهان ). ریزه زر. ( شرفنامه منیری ). زر خالص که شکسته و ریزه ریزه بود و آن را ساو نیز گویند. ( جهانگیری ). زر ساوه، زر خرد باشد چون گاورس و کوچکتر. ( صحاح الفرس ). ریزه زر. ( رشیدی ):
فزون زآنکه بخشی بزایر تو زر
نه ساوه نه رسته برآید ز کان.فرالاوی.نرگسی خوشبوی دارد زرّ ساوه در دهن
لاله خودروی دارد مشک سوده در کنار.تاج المآثر ( از جهانگیری ).رجوع به ساو شود.
ساوه. [ وَ ] ( اِخ ) نام پهلوانی است تورانی خویش ِ کاموس کشانی که در جنگ رستم کشته شد و او را ساوه شاه نیز میگویند. ( برهان ). نام پهلوانی بود کشانی او را ساوه شاه نیز میگفته اند ودر دست رستم کشته شد. ( آنندراج ). نام مبارزی قرابت کاموس که رستمش کشته. ( شرفنامه منیری ):
یکی خویش کاموس بد ساوه نام
سرافراز و بر جای گسترده کام.فردوسی.وز ایرانیان نامور مرد چند
بدژ ماند با ساوه ارجمند.فردوسی.
ساوه. [ وَ ] ( اِخ ) نام شهر مشهور و معروف در عراق و گویند دریاچه ای در آنجا بود که هر سال یک کس در آن غرق میکردند تا از سیلان ایمن میبودند و در شب ولادت سرور کاینات آن دریاچه خشک شد. ( برهان ) ( آنندراج ). نام ولایتی است در عراق نزدیک آوه. گفته اند که سابقاً اهالی آوه شیعی بوده اند و نهری مابین آنهاست پل آن هفت طاق دارد ازبناهای اتابک شیرگیر در کمال استحکام. ( آنندراج ).
ساوه. [ وَ ] ( اِخ ) شهر قدیم مرکز شهرستان ساوه است. این شهر در 50 درجه و 18 دقیقه طول شرقی گرینویچ و 35 درجه و یک دقیقه عرض شمالی در ارتفاع 960 متر در 140 کیلومتری جنوب باختر تهران و 90 هزارگزی شمال باختر قم واقع گردیده است. موقعیت طبیعی شهر جلگه و انتهای تپه دام چلی. هوای آن معتدل مایل بگرمی است. آب شهر از رودخانه های مزدقانچای و قره چای و قنوات خیرآباد و اسکندرآباد تأمین میگردد ولی بطور کلی ساوه کم آب است زیرا آبهای مذکور در خارج شهر بمصرف زراعت میرسد. اکثر خانه های معتبر ساوه دارای آب انبار و در حدود 25 آب انبار عمومی بزرگ نیز دارد که در زمستان پر شده و تا مدتی آب محله را تأمین مینماید. ساوه یکی از شهرهای قدیمی ایران بوده، زمانی که سد معروف قره چای سالم بوده آبادی اطراف بیش از حال وخود شهر نیز از آب استفاده می نموده است. شهر قدیم خراب شده ولی آثار قلاع و باروی آن مشاهده میشود. چند خیابان جدید در سالهای اخیر احداث شده که هنوز طرفین خیابان ساختمان نشده و نیمه کاره است. بازار سرپوشیده ساوه از طرف شمال بخیابان سلمان ساوجی و از طرف جنوب بمیدان بزرگ منتهی می گردد. در شهر ساوه یک دبیرستان و 5 دبستان وجود دارد. ابنیه قدیم ساوه یکی مسجد جامع است که در زمانی در مرکز شهر قدیم بوده حالیه در خارج شهر جدید مشاهده میشود چنانچه در نگاهداری آن توجه نشود رو بخرابی است. دیگر مسجد میدان بزرگ است که مطابق کتیبه سردر سال 924 هَ. ق. به امر شاه اسماعیل بهادرخان بوسیله خواجه شمس الدین محمد بنا شده است. بنای امام زاده های شاهزاده اسحاق، شاهزاده حسین، امام زاده یحیی، سید ابورضا، سید بشیر نسبتاً قدیمی است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1 ). شهر نیکوئیست در میان ری و همدان و نزدیک وی شهر دیگر موسوم به آوه یافت شود، اهالی ساوه سنی شافعی و اهالی آوه شیعه امامی میباشند. در بین این دو دو فرسخ مسافت است. ( معجم البلدان ). حد اول قم از ناحیت همدان است تامیلادجرد که آن ساوه است. ( تاریخ قم ص 26 ). از بعضی متقدمان حکایت است که آبه دریا یکی بوده است، یکی ازپادشاهان عجم اتفاقاً که بر آن بگذشت در جوانب آن دریاچه صید کردن خوش یافت بفرمود تا آن آب را بگشادندو کوشکی بدان موضع بنا کردند و ببالای آن بر آمد آثار کهنه و قدیمه دید گفت این نشانها و علامت ها و اثرهاچیست یکی از حاضران گفت بزبان ایشان خد بود پس آن موضع را بود نام نهادند و تا بدین وقت آبادان است و برخی، از بعض روات عجم حکایت کند که اول موضعی که از مواضع رساتیق ساوه و حوالی آن بنا نهادند آبه بود و بیب بن جودرز آن را بنا کرده و سبب بنای آن آن بود که کیخسرو بدانجا رسید و آن دریاچه ای بود و در موضع و جای آبه آبی پاکیزه و صافی بود بدان آب فرود آمد و بزبان عجم گفت که بدین آب ساای افا استی یعنی این آب محتاجست بسایه ای و بنایی و عمارتی پس آبه را بقول کیخسرو که گفت آب آبه نام کردند و گویند که بیب بن جودرز از کیخسرو خواست که بدانجا عمارتی کنند و بنایی. کیخسرو او را دستوری داد پس بیب کریه آبه را بنا کردبه اذن و اجازت کیخسرو و گویند که چون بیب بن جودرز در صحبت کیخسرو از بلاد ترک باز گردید در صحرایی بلنداز صحاری و مواضع قم فرود آمد و بدان صحرا هیچ عمارتی و بنایی نبود پس بیب آبه را بنا کرد و میلادبن جرجین میلادجرد و بعضی گویند که ابتدای بنای رستاق ساوه در ایام کیخسرو بود و آن چنان بود که چون کیخسرو و بهمدان فرود آمد و همدان را زینستان ایرانشهر نام بودیعنی خزینه سلاحها و مالهای این همدان را بمالی از آل کردام ستده بودند و هیچکس دیگر را با آن کاری نبودو مراد از آل کردام، رستم بن کردام است و او را سی و دو برادر بوده اند، راوی گوید که در آن روزگار بجبال بغیر از همدان و ری و اصفهان شهر دیگر نبوده است پس چون کیخسرو از همدان برخاست و بجانب افراسیاب عزیمت کرد در طلب خون پدرش سیاوش چون بزرقار رسید و این زرقار بزبان عجم اسفید نام بود نظر کرد با ساوه و قم ودر آن حال هر دو دریا یکی بودند. رجوع به تاریخ قم ص 79، 80، 81 و 82 و رجوع به آبه شود: شهرکیست [ از جبال ] انبوه و آبادان و با نعمت بسیار و خرم و هوای درست و راه حجاج خراسان. ( حدود العالم ).

فرهنگ معین

(وَ ) (اِ. ) برادة طلا.

فرهنگ عمید

۱. زر سوده و ریزه ریزه، ریزۀ زر.
۲. زر خالص: فزون زآنکه بخشی به زائر تو زر / نه ساوه نه رشته برآید ز کان (فرالاوی: شاعران بی دیوان: ۴۱ ).

فرهنگ فارسی

یا ساوه شاه پهلوانی تورانی از خویشان کاموس کشانی که در جنگ با رستم کشته شد.
( اسم ) ۱ - زر خالص شکسته و ریزه ریزه براده طلا. ۲ - بوته زرگری.
رستاق

فرهنگ اسم ها

اسم: ساوه (پسر) (فارسی)
معنی: نام چندتن از شخصیتهای شاهنامه، از جمله نام دلاور تورانی در زمان کیکاووس پادشاه کیانی

دانشنامه آزاد فارسی

ساوِه
در شاهنامۀ فردوسی دو تن بدین نام خوانده شده اند؛ ۱. پهلوان ایرانی که در سپاه زَریر به روم رفت و چون زریر تاج شاهی لُهراسب شاه ایران را به گشتاسب داد، او را به شاهی ستود. او همچنین از یاران اسفندیار در رفتن به رویین دژ بود. اسفندیار پس از گشودن رویین دژ، کشتن اَرجاسپ و رهانیدن زندانیان، ساوه را به پاسداری از آن جا گماشت تا تورانیان را به دژ راه ندهد و چون که سپاه توران به پیرامون دژ درآید سر اَرجاسپ را به سوی آنان افکند؛ ۲. دلاوری تورانی که سابه، شابه و شیابه نیز خوانده شده است و در هَماون در سپاه توران و چین از خویشان کاموس کُشانی بود. او پس از کشته شدن کاموس، داوطلب نبرد با رستم شد، اما رستم با گرزی که بر سرش کوفت او را از پای درآورد و با رَخش از روی او گذشت و درفشش را سرنگون کرد.

جملاتی از کلمه ساوه

دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه دارای دو دانشکده مصوب (علوم انسانی و کشاورزی – فنی و مهندسی) است، مرکز رشد و فناوری وابسته به پارک تحقیقاتی وزارت علوم از سال ۱۳۸۵ در این دانشگاه راه اندازی و فعال شده‌است.

گزارش محتوای نامناسب