واژه منسوخ به معنای از بین رفته، باطل شده یا غیرقابل استفاده است. این کلمه به حالتی اشاره دارد که یک قانون، رسم، یا شیء دیگر به دلیل عدم کاربرد یا تغییر شرایط، دیگر اعتبار ندارد و به نوعی از دور خارج شده است. در زمینه‌های مختلف، منسوخ می‌تواند به معانی متفاوتی اشاره کند. به عنوان مثال، در حقوق، یک قانون منسوخ به قانونی اطلاق میشود که دیگر اجرایی نیست و به جای آن قانون جدیدی تصویب شده است. همچنین، در فرهنگ و جامعه، رسوم یا سنت‌هایی که دیگر در زندگی روزمره کاربرد ندارند، نیز به عنوان منسوخ شناخته می‌شوند. این واژه به نوعی نشان‌دهنده‌ی تغییرات و تحولات در زمان و شرایط اجتماعی است.
منسوخ
لغت نامه دهخدا
منسوخ. [ م َ ] ( ع ص ) نیست گردانیده شده و ردکرده شده. ( غیاث ). محوشده و نابودگشته و باطل شده و متروک گشته و موقوف شده. ( ناظم الاطباء ). نسخ شده. زائل شده. ورافتاده. از تداول افتاده. ( یادداشت مرحوم دهخدا )
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. ردشده.
فرهنگ فارسی
( اسم ) ۱ - نیست کرده شده از بین برده ۲ - باطل کرده شده نسخ گردیده. ۳ - ( اصول ) رفع حکم ثابت قبلی است بواسطه حکمی دیگر که وارد بر آن میشود ( دستور ج ۳ ص ۴ ) ۳۵۶ - بعقیده اهل تناسخ روحی که پس از مردن جسمی داخل جسم دیگر شود.
دانشنامه اسلامی
منسوخ، از ارکان نسخ بوده و به معنای دلیل معتبر شرعی است که به سبب دلیل معتبر شرعی دیگر ( ناسخ ) که پس از آن می آید، حکم آن برداشته می شود، مانند آیه شریفه: ﴿یا اَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اِذا ناجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقَةً﴾؛ هرگاه خواستید با رسول خدا سخن سری بگویید، پیش از آن باید صدقه بدهید» که با آیه شریفه: ﴿اَ اَشْفَقْتُمْ اَنْ تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقات﴾؛ «آیا ترسیدید فقیر شوید که از دادن صدقات قبل از نجوا خودداری کردید؟» حکم آن وجوب صدقه برداشته شده است.به آیه اول، منسوخ و به آیه دوم، ناسخ اطلاق می شود.در کتاب « الذریعة الی اصول الشریعة » آمده است:«فاما المنسوخ فهوالدلیل الذی تغیر حکمه بالدلیل الناسخ».
[ویکی فقه] منسوخ (علوم قرآنی). منسوخ، حکم نسخ شده توسط حکم دیگر را می گویند.
«منسوخ» یکی از ارکان نسخ و عبارت است از حکمی که به وسیله ناسخ برداشته و زایل شده است. به آیه دربردارنده حکم برداشته شده نیز آیه منسوخ می گویند.منسوخ، از سنخ امر و نهی، و یا خبری است که به معنای امر یا نهی است، و اما خبر، نسخ نمی شود زیرا لازمه نسخ خبر، کذب مخبر است.
عناوین مرتبط
ارکان نسخ؛ ناسخ؛ ناسخ و منسوخ.
جملاتی از کلمه منسوخ
کونته به واسطهٔ احیا و توسعهٔ سیستم ۲-۵-۳ اعتبار زیادی را کسب کرده‌است؛ این سیستم پس از جام جهانی ۱۹۹۰ منسوخ شده بود و به ندرت استفاده می‌شد.
یایا و موسلم با گذشت زمان ویژگی‌های رزمی اصلی خود را از دست دادند و فقط در کارهایی مانند حمل و نقل یا جایگذاری گلوله‌های توپ به کار گرفته شدند. این سازمان به‌طور کامل در سال ۱۵۸۲ منسوخ شد.
