در واژه‌نامه‌های فارسی، واژهٔ مُردان به‌صورت اسم جمع به کار رفته است. این واژه در خطّ عربی با نشانهٔ [ م َ ] همراه است که بیانگر حرکات و تلفظ صحیح آن می‌باشد. از دیدگاه دستوری، این کلمه جمعِ مَرد محسوب می‌شود و به گروهی از افراد بالغ مذکر دلالت دارد. در این معنا، مراجعه به مدخل «مرد» در فرهنگهای معتبر برای دریافت اطلاعات بیشتر توصیه شده است.
در مفهوم دیگر، این واژه بار معنایی گسترده‌تری دارد و به‌جای اشاره به جنسیت، بر صفات برجستهٔ انسانی تأکید می‌کند. در این کاربرد، مردان به پهلوانان، دلاوران و شجاعان اطلاق می‌گردد؛ کسانی که دارای همّت بلند، قدرت روحی و توانایی رویارویی با سخت‌ها هستند. این معنا، فراتر از معنای تحت‌اللفظی، بر ارزش‌های اخلاقی و معنوی دلالت دارد.
در ادبیات کلاسیک و منظومه‌های حماسی فارسی، این واژه با همین بار عاطفی و احترام‌آمیز به کار رفته است. از مردان راه و مردان میدان گرفته تا مردان خدا، همگی گویای عمق مفهومی این اصطلاح در فرهنگ ایرانی و اسلامی است. بنابراین، در متون کهن و نو، هم نشان‌دهندهٔ جمعِ مرد است و هم نماد شکوه، شهامت و فضیلت.