قلق

کلمه قلق دارای معانی متعددی است که بسته به زبان ریشه، تلفظ و زمینه کاربرد، متفاوت است:

قَلِق به معنای بی‌آرام: یکی از معانی قلق در زبان عربی، اشاره به حالت بی‌آرامی، اضطراب، پریشانی و تلاطم ذهن یا جسم است. این معنا بیانگر حالتی است که در آن فرد یا موجودی از آرامش برخوردار نیست و به نوعی دچار ناراحتی یا نگرانی ذهنی و روحی است.

قِلِق به معنای خوی خاص: در زبان ترکی، این واژه معنی متفاوتی دارد و به عادت ویژه، خصوصیت خاص یا خصلت منحصر به فرد یک فرد یا چیز اشاره می‌کند. این معنی به رفتارهای تکراری، ویژگی‌های شخصیتی یا عادات شخصی اشاره دارد که در فرد نهادینه شده و معمولاً منحصر به آن فرد یا گروه خاصی است.

قَلَق به معنای پریشانی: یکی دیگر از معانی نزدیک به معنای اول در ریشه عربی است که باز هم به معنای بی‌آرامی، پریشانی، اضطراب و ناراحتی روانی یا جسمی اشاره دارد. این کاربرد که در املای رسمی نیز مورد تأیید قرار گرفته، بیانگر وضعیتی است که در آن تعادل فرد به هم می‌خورد و در نتیجه ذهن و بدن دچار تنش و آشفتگی می‌شوند.

قُلُق به معنای رشوه: در ریشه ترکی دیگری، قلق به معنای رشوه، باج یا مبلغی است که به منظور گرفتن حق یا اجتناب از مشکل به کسی پرداخت می‌شود. این کاربرد که در زبان ترکی رایج است، معادل فارسی «رشوه» یا «باج» می‌باشد و اغلب در زمینه‌های اجتماعی و قضایی به کار می‌رود.

لغت نامه دهخدا

قلق. [ ق َ ل َ] ( ع مص ) بی آرام شدن و جنبیدن. ( اقرب الموارد ) ( منتهی الارب ): قَلِق َ الرجل قلقا؛ انزعج و اضطرب. ( اقرب الموارد ). || ( اِمص ) بی آرامی. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( تاج المصادر بیهقی ). اضطراب. ( اقرب الموارد ). || تنگ دلی. ( تاج المصادر بیهقی ).
قلق. [ ق َ ل ِ ] ( ع ص ) بی آرام. ( منتهی الارب ). مضطرب البال. ( اقرب الموارد ): رجل قلق؛ مرد بی آرام. ( منتهی الارب ). امراءة قلق الوشاح؛ زن جنبان گردن بند. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ).
قلق. [ ق ِ ل ِ ] ( اِ ) خوی.عادت. سلیقه. شیمه. خوی در حیوان و گاهی در آدمی.
- قلق کسی را به دست آوردن؛ رجوع به ترکیب بعدی شود.
- قلق کسی را پیدا کردن؛ رگ خواب کسی را پیدا کردن. چم کسی را پیداکردن.
قلق.[ ق ِل ْ ل ِ ] ( ع اِ ) من طیرالماء. ( اقرب الموارد ).
قلق. [ ق ُل ْ ل ُ ] ( اِ ) چیزی چون جلد و جامه قرآن که زنان در آن نخ و سوزن نهند. ( یادداشت مؤلف ). کیسه مانندی شبیه به پاکت که زنان دارند از قماش دوخته و بر آن قیطان و ریسمانی که چندبار پیرامون آن گردد بستن را و در آن سوزن ونخ و انگشتانه و موم گذارند. ( یادداشت مؤلف ). || در تداول رشوه و خدمتانه که به مأموران دولت دهند چون با انجام کاری خاصه بقراء و قصبات روند و امثال آن. ( یادداشت مؤلف ). جریمه مالیاتی. خدمتکاری. خدمتانه. غلامانه. حق العمل. رجوع به غلق شود.

فرهنگ معین

(قَ لِ ) [ ع. ] (ص. ) بی آرام.
(قِ لِ ) [ تر. ] (اِ. ) عادت مخصوص، خوی خاص.
(قَ لَ ) [ ع. ] (اِمص. ) بی آرامی، پریشانی.
(قُ لُ ) [ تر. ] (اِ. ) رشوه، باج.

فرهنگ عمید

بی آرامی، اضطراب، ترس ولرز.
۱. خلق وخوی.
۲. روش.
۱. کارمزد، انعام.
۲. پولی که مٲمور دولت از کسی در برابر انجام دادن کاری می گیرد، کارمزد، رشوه.

فرهنگ فارسی

بی آرام شدن، مضطرب شدن، بی آرامی، اضطراب، رشوه، پول گرفتن ماموردولت ازکسی برای انجام کاری
( صفت ) مرد بی آرام. قلق. ( اسم ) ۱ - خلق خاص خوی مخصوص: بد قلق. یا قلق اسب. عادت و خوی اسب. یا قلق تفنگ. وضع خاص تفنگ ( تپانچه ) لم تفنگ ( تپانچه ). توضیح گاه باشد که تفنگ یا تپانچه در هدف گیری کمی براست چپ بالا یا پایین زند و رفع این نقیصه نمی شود مگر آنکه تیر انداز قلق سلاح را به دست آورد و به هنگام تیر اندازی آن فاصله را حساب نمایند آنگاه تیر را پرتاب کند.
چیزی چون جلد و جامه قر آن که زنان در آن نخ و سوزن نهند.

جمله سازی با قلق

قلقل نمیکنم چو قنینه ولی مدام لب بسته جوش چون خم صهبا برآورم
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
فال تاروت فال تاروت فال انبیا فال انبیا فال عشقی فال عشقی فال راز فال راز