قرینه در دانش زبان‌شناسی، به عامل یا نشانه‌ای گفته میشود که همراه با کلام حاضر می‌گردد و راهنمای مخاطب به سوی مقصود اصلی و جدّی گوینده است. این مفهوم از واژهٔ مقارنه به معنای همراهی و هم‌نشینی اقتباس شده و بیانگر هر نشانه‌ای است که در بافت کلام یا موقعیت گفت‌وگو ظاهر میشود و شنونده را در درک صحیح منظور گوینده یاری می‌رساند.
به بیان دقیق‌تر، قرینه هر عنصر زبانی یا غیرزبانی است که به مقصود نهایی و هدف اصلی متکلم اشاره دارد و معنای مورد نظر او را آشکار می‌سازد. این عنصر می‌تواند در قالب لحن گفتار، شرایط زمانی و مکانی، حالات چهره، پیش‌زمینه‌های فرهنگی و یا حتی سکوت متجلی شود و بدون حضور آن، انتقال درست معنا ممکن نخواهد بود. در واقع، نقش محوری قرینه در فرایند ارتباط، جلوگیری از برداشت‌های نادرست و انحراف از مراد جدّی متکلم است. هرگاه قرینه‌های همراه کلام نادیده گرفته شوند یا در دسترس نباشند، احتمال پدید آمدن تفاسیر ناقص یا خلاف مقصود گوینده افزایش می‌یابد و درک عمیق و صحیح پیام را با اختلال مواجه می‌سازد.
