فرهنگ توده، که در زبان فارسی به فرهنگ عامه یا فرهنگ مردمی نیز شناخته میشود، به مجموعهای از باورها، ارزشها، آداب و رسوم، هنرها، و سبکهای زندگی اطلاق میگردد که در میان بخش اعظم یا اکثریت مردم یک جامعه رواج دارد. این مفهوم در تقابل با فرهنگ نخبگان یا فرهنگ خواص قرار میگیرد؛ فرهنگی که معمولاً توسط گروهی کوچک و برجسته از جامعه، همچون روشنفکران، هنرمندان برجسته، یا رهبران فکری، تولید، ترویج و مصرف میشود. این اصطلاح، برخلاف فرهنگ نخبگان که ممکن است پیچیده، انتزاعی، و گاهی غیرقابل دسترس برای عموم باشد، غالباً سادهتر، قابل فهمتر، و به طور گستردهتری پذیرفته شده است.
این فرهنگ از طریق رسانههای جمعی، مانند تلویزیون، رادیو، سینما، موسیقی عامهپسند، و فضای مجازی، به سرعت منتشر و بازتولید میشود. در دنیای امروز، بسیاری از محصولات فرهنگی، از فیلمهای پرفروش هالیوودی گرفته تا ترانههای محبوب در پلتفرمهای استریمینگ، نمونههایی بارز از فرهنگ توده هستند که توانستهاند مخاطبان میلیونی را در سراسر جهان جذب کنند. خاستگاه فرهنگ توده اغلب در جوامع صنعتی و پس از انقلاب صنعتی دیده میشود، جایی که تولید انبوه و گسترش سواد و آموزش، امکان دسترسی همگانی به محصولات فرهنگی را فراهم آورد و به تدریج مفاهیم فرهنگی جدیدی را در سطح جامعه شکل داد.
درک تمایز میان این اصطلاح و فرهنگ نخبگان، به ما کمک میکند تا پویاییهای اجتماعی و فرهنگی یک جامعه را بهتر بشناسیم. در حالی که فرهنگ نخبگان اغلب به نوآوری، عمق فکری، و بیان هنری پیچیده میپردازد، فرهنگ توده نقش مهمی در ایجاد همبستگی اجتماعی، هویت مشترک، و سرگرمی برای طیف وسیعی از مردم ایفا میکند. هر دو نوع فرهنگ، جنبههای ارزشمند و تاثیرگذار خود را دارند و مطالعهی هر کدام، دریچهای به سوی فهم عمیقتر ساختارهای فرهنگی و اجتماعی جامعه میگشاید.