غنائم جمع غنیمت است که در لغتنامههای معتبر فارسی، مفاهیم گوناگونی را در بر میگیرد. بر اساس آنچه در اقرب الموارد ذکر شده، این واژه به معنای اموالی است که از طریق جنگ و پیروزی به دست میآید. این معنا در غیاث اللغات و آنندراج نیز تایید شده و به صورت مالهای غنیمت تعریف شده است. این تعاریف نشاندهنده ریشهی تاریخی و فرهنگی این واژه در زبان فارسی است که به طور خاص به دستاوردهای مادی حاصل از نبرد اشاره دارد.
فراتر از معنای تحتاللفظی که به اموال غنیمتی در جنگ اشاره دارد، مفهوم غنیمت و جمع آن غنائم در بسترهای مختلف فرهنگی و ادبی نیز بسط یافته است. این واژه میتواند به هرگونه منفعت، سود یا بهرهای اطلاق شود که از تلاش، کوشش یا موقعیتی خاص حاصل میگردد. در این نگاه، غنائم تنها محدود به دستاوردهای نظامی نیست، بلکه هر آنچه که به صورت موهبت یا پاداش دریافت شود، میتواند در این دسته قرار گیرد. این گسترش معنایی، کاربرد واژه را از دایرهی صرفاً نظامی به حوزههای وسیعتری سوق داده است.