سفسطه زمانی رخ میدهد که فرد برای اثبات ادعای خود دلیل منطقی و مستند ندارد و به همین دلیل به ترفندها و دروغهای حسابشده متوسل میشود. این رفتار هرگز از یک شخصیت قوی و کامل سر نمیزند. به عبارت دیگر، اگر فردی از اعتماد به نفس کافی برخوردار باشد و به شخصیت واقعی خود احترام بگذارد و ارزشهایش را بشناسد، هرگز برای اثبات نظراتش به سفسطه یا مفلطه روی نخواهد آورد. این افراد همواره تلاش میکنند با استفاده از مهارتهای ارتباطی، فن بیان، هوش هیجانی و به طور کلی مهارتهای نرم، فرآیند تأثیرگذاری و متقاعدسازی را در زندگی خود به کار ببرند. این همان کاری است که یک شخصیت قوی و سالم انجام میدهد. فیلسوفان اسلامی، به همراه بسیاری از فیلسوفان غیرمسلمان، بر این باورند که علم و آگاهی از جهان واقعی ممکن است و حداقل برخی از تصورات و تصدیقات انسان واقعاً با حقیقت همخوانی دارد. فیلسوفان مسلمان، با در نظر گرفتن برخی ادراکات و علوم انسانی به عنوان بدیهی یعنی نیازی به تعریف و اثبات ندارند)، تطابق آنها را با واقعیت پذیرفتهاند. برای بررسی تطابق یا عدم تطابق دیگر ادراکات نظیر ادراکات نظری یا غیر بدیهی با واقعیت، آنها به این سوال میپردازند که آیا این ادراکات به ادراکات بدیهی بازمیگردند یا خیر. به این ترتیب، در فلسفه اسلامی، علم و ادراک انسان به واقعیت راهی دارد و میتواند آن را تا حدی که تواناییها و محدودیتهای انسان اجازه میدهد، بشناسد.
سفسطه
لغت نامه دهخدا
( سفسطة ) سفسطة. [ س َ س َ طَ ] ( ع اِ ) سخن روی اندود. ( مهذب الاسماء ). || ( اصطلاح فلسفه ) قیاسی است مرکب از وهمیات و غرض ازآن مغلوب ساختن خصم است. ( از اقرب الموارد ). در اصطلاح علوم منطقی قیاس سفسطی بقیاسی میگویند که مرکب ازمقدمات وهمی باشد و آن یکی از صناعات خمس است. رجوع شود به مغالطه و صناعات خمس. ( دستور ج 2 ص 169 ). عبارت از قیاسی است که مرکب باشد از وهمیات و بعضی گفته اند قیاسی است که مرکب از مشبهات باشد. ( کشاف اصطلاحات الفنون ص 665 ) ( فرهنگ علوم عقلی دکتر سجادی ص 299 ).
فرهنگ معین
(سَ سَ طِ ) (اِ. ) مغالطه کردن برای وارونه نشان دادن حقایق.
فرهنگ عمید
استدلال و قیاس باطل و مغالطه برای دگرگون نشان دادن حقایق، انکار حسیات و بدیهیات.
فرهنگ فارسی
استدلال وقیاس باطل ومغالطه برای دگرگونی حقایق
( اسم ) قیاسی است که مرکب باشد از وهمیات و بعضی گفته اند: قیاسی است مرکب از مشبهات و غرض از آن به غلط انداختن خصم و ساکت کردن اوست چنانکه گوییم: جوهر موجود در ذهن است و هر موجود در ذهن قایم به ذهن است پس جوهر عرض است.
ویکی واژه
مغالطه کردن برای وارونه نشان دادن حقایق.
هوچیگری، شلوغبازی، شلوغکاری، مغلطه، شلوغکاری، کولیبازی.
جمله سازی با سفسطه
💡 این همه از عشق فحاشی مکن سفسطه و عذرتراشی مکن
💡 به حق سفسطه و مکرهای خناسی به سهم شحنه و غمازی سپهسالار
💡 تا چند مکر و دغدغهای دیو زشتخو تا چند کفر و سفسطهای مست ژاژخا
