آب سنج یا هیدرومتر، ابزاری است که برای اندازه‌گیری وزن مایعات به کار می‌رود. این دستگاه از یک لوله شفاف ساخته شده است که در انتهای آن یک وزنه قرار دارد. وقتی آب سنج را در مایع غوطه‌ور می‌کنیم، به دلیل نیروی شناوری، دستگاه به میزان خاصی در مایع فرو می‌رود. عمق غوطه‌وری آب سنج نشان‌دهنده وزن مخصوص مایع است. هیدرومترها در صنایع مختلفی مانند صنایع غذایی، شیمیایی و داروسازی کاربرد دارند. آب سنج‌ها در مقیاس‌های مختلف طراحی می‌شوند و می‌توانند برای مایعات با چگالی‌های متفاوت به کار روند. با توجه به نوع مایع و دقت مورد نیاز، انواع مختلفی از هیدرومترها وجود دارد.
آب سنج
لغت نامه دهخدا
فرهنگ عمید
دانشنامه عمومی
آب سنج وسیله ای است که از آن برای اندازه گیری چگالی نسبی مایعات استفاده می شود؛ که نسبت چگالی مایع به چگالی آب هست. یک آب سنج معمولاً از شیشه ساخته شده است و شامل یک ساقهٔ استوانه ای و یک حباب پر شده با جیوه یا گلولهٔ سربی برای قائم نگه داشتن آن است. مایعی که می خواهد آزمایش شود داخل یک محفظهٔ بلند ریخته شده است، اغلب یک سیلندر مدرج، و آب سنج به آرامی به سمت پایین مایع آمده تا آزادانه شناور شود. محل سطحی از مایع که با ساقهٔ آب سنج برخورد می کند لحاظ می شود. آب سنج ها معمولاً یک درجه کنار ساقه دارند، بنابراین چگالی نسبی می تواند مستقیماً خوانده شود. تنوعی از درجه بندی ها وجود دارد و بسته به زمینه استفاده می شود. آب سنج ها ممکن است برای استفاده های مختلفی مدرج شده باشند. مانند یک شیر سنج برای اندازه گیری غلظت ( چربی ) شیر. یک قند سنج برای اندازه گیری غلظت شکر در یک مایع. یا یک الکل سنج برای اندازه گیری درجات بالاتر مشروبات الکلی.
عملکرد آب سنج بر پایهٔ قانون ارشمیدس است که یک جامد معلق در سیال به وسیلهٔٔ یک نیرو برابر وزن سیال جابجا شده شناور می ماند. پس هرچه چگالی ماده کمتر باشد آب سنج بیشتر فرومی رود.
یک توضیح قدیمی در مورد آب سنج در یک نامه از سینیسیوس از سیرنه به پژوهشگر یونانی هیپاتیا از الکساندریا یافت شد. در پانزدهمین نامهٔ سینیسیوس او از هیپاتیا خواست تا یک آب سنج برای او بسازد. هیپاتیا برای اختراع آب سنج ( یا آب بین ) سابقاً در آخر قرن چهارم یا اول قرن پنجم اعتبار یافته است.
ویکی واژه
(فیزیک): دستگاهی که چگالی مایعات را اندازه‌گیری میکند.
آلتی برای اندازه‌گیری وزن مخصوص مایعات، هیدرومتر
جمله سازی با آب سنج
آنالیز آب سنج یک فرایند به‌وسیلهٔٔ خاک‌های خوب دانه بندی شده - لای و خاک رس است.
آب سنج گرمایی یک آب سنج است که یک گرماسنج کنار بخش شناور شدن دارد. برای اندازه‌گیری غلظت محصولات نفت خام مانند نفت‌های سوختی نمونه معمولاً در یک ژاکت (پوشش) گرما با یک دما سنج در پشت آن گرم می‌شود چون چگالی وابسته به دما است.
وضعیت شارژ اسید هادی باتری می‌تواند از غلظت محلول سولفوریک اسید به عنوان الکترولیت تخمین زده شود. یک آب سنج مدرج برای خواندن وزن مخصوص نسبت به آب در ۶۰ درجهٔ فارنهایت وسیله استاندارد برای سرویس کردن باتری‌های اتومبیل هاست. از جداول برای تصحیح قرائت‌ها به دمای استاندارد استفاده می‌شود.
یک استفادهٔ دیگر از آب سنج در صنعت خودرو سنجش کیفیت محلول ضدیخی که برای خنک کردن موتور بکار می‌رود است. درجهٔ حفاظت انجماد می‌تواند مرتبط با غلظت (و بنا بر این اشباع) ضدیخ باشد – انواع مختلف ضدیخ رابطه‌های مختلفی بین غلظت اندازه‌گیری شده و نقطهٔ انجماد دارند.
خازنی فیزیک‌دان و مهندس مکانیک قرن دوازدهم میلادی در زمینه تعادل مایعات، جدول وزن‌های مخصوص چندین مایع، نظریه گرانش (نیروی جهانی که به سوی مرکز عالم یعنی مرکز زمین هدایت می‌شود)، وزن هوا، اثر مویینگی، استفاده از آب سنج برای اندازه‌گیری چگالی و تخمین دمای مایعات، نظریه اهرم و استفاده از ترازو برای ترازسازی و برای اندازه‌گیری زمان.
