در اصطلاح عامیانه تُف نامیده میشود، مایعی برون‌سلولی است که توسط این غدد تولید و به درون دهان ترشح میشود. این مایع در انسان حدود ۹۹/۵ درصد از آب تشکیل شده و علاوه بر آن، حاوی الکترولیت‌ها، مخاط، گلبول‌های سفید، سلول‌های پوششی، آنزیم‌هایی مانند آمیلاز و لیپاز، و نیز مواد ضد میکروب از جمله پادتن A و لیزوزیم است. وجود این ترکیبات، بزاق را به مایعی کاربردی و حیاتی برای حفظ سلامت دهان و فرایند گوارش تبدیل می‌کند.
از جمله وظایف اصلی آن، کمک به هضم مواد غذایی است؛ آنزیم‌هایی مانند آمیلاز و لیپاس به ترتیب تجزیهٔ نشاسته و چربی‌ها را آغاز می‌کنند. علاوه بر این، با شست‌وشوی باقیمانده‌های غذا از میان دندان‌ها، تنظیم pH دهان و خنثی‌سازی اسیدهای باکتریایی، در پیشگیری از پوسیدگی دندان و افزایش طول عمر آنها نقش اساسی ایفا می‌کند. همچنین، بزاق با مرطوب‌سازی غذا و حفرهٔ دهان، عمل جویدن، بلع، سخن‌گویی و حتی حس چشایی را تسهیل می‌نماید.
در قلمرو جانوران، کارکردهای متنوع و گاه شگفت‌انگیزی دارد. برای نمونه، پرستوها از بزاق خود در ساخت آشیانه استفاده می‌کنند، کرم‌های ابریشم در مرحلهٔ شفیرگی با کمک آن پیله می‌سازند و بسیاری از مارهای سمی، آن را به عنوان زهر برای شکار یا دفاع به کار می‌گیرند. همچنین پژوهش‌ها نشان داده‌اند بزاق برخی پستانداران مانند موش‌های آزمایشگاهی، حاوی فاکتورهای رشد و آنزیم‌هایی است که موجب ترمیم سریع‌تر زخم و ضدعفونی‌کردن آن میشود.
