انوشیروان

 انوشیروان در زبان فارسی به معنی جاوید، جاویدان، دارای روان جاوید می باشد. انوشیروان که به خسرو اول نیز شناخته می‌شود، با لقب‌های دادگر یا عادل، شاهنشاه ساسانی و فرزند قباد یکم بود. او در سال ۵۳۱ میلادی به سلطنت رسید و به سرکوب جنبش مزدکیان پرداخت. در آغاز سلطنتش، برای ساماندهی اوضاع آشفته شاهنشاهی، با امپراتوری بیزانس صلح کرد و سپس اصلاحات عمده‌ای در زمینه‌های مالیات، اراضی و سپاه انجام داد. خسرو مالیات ارضی را اصلاح کرد و مالیات بر محصول را بر اساس میانگین تولید چند ساله تعیین نمود که شامل گندم، جو، برنج، رَز، یونجه، خرما و زیتون می‌شد. برای تسهیل پرداخت مالیات، فرمان سرشماری مردم را صادر کرد و این مالیات سه بار در سال دریافت می‌شد. همچنین، او سپاه رسمی و دائمی تشکیل داد و وابستگی دربار به مزدوران دهقانان و ملّاکان بزرگ را کاهش داد. پس از موفقیت در اصلاحات، خسرو در سال ۵۴۰ میلادی با حمله ناگهانی به انطاکیه، جنگ با بیزانس را آغاز کرد و شهر ادسا را محاصره نمود. پس از فتح انطاکیه، امپراتور یوستی نیانوس درخواست صلح کرد، اما بعداً سرداری به نام بلیزاریوس را برای جنگ با خسرو فرستاد و متارکه را نقض کرد. پس از بازگشت، خسرو شهری به نام وه از انطاکیه ساخت و اسرای انطاکیه را در آنجا در یک شهرک مستقر کرد.