واژه اسلامی به دو معنای اصلی به کار می‌رود. نخست، هر آنچه که به دین اسلام، فرهنگ، تمدن، و دستاوردهای فکری و مادی منتسب به پیروان آن بازگردد، در این دسته قرار می‌گیرد. این مفهوم شامل کلیه جنبه‌های زندگی، هنر، معماری، علوم، و نظام‌های اجتماعی است که ریشه در تعالیم و تاریخ اسلام دارند. دوم، این واژه به پیروان دین اسلام، یعنی مسلمانان، اشاره دارد. بنابراین، این مفهوم بیانگر نسبت و وابستگی به دین و پیروان آن است.
در کاربردهای دیگر، به دوره زمانی پس از ظهور اسلام و گسترش آن اشاره دارد. برای مثال، عهد اسلامی به دوران‌هایی اطلاق می‌شود که اسلام دین غالب و یا تأثیرگذار در یک منطقه بوده است. همچنین، اصطلاح قرون اسلامی به سده‌هایی اشاره دارد که از آغاز تاریخ اسلام تا زمان حاضر سپری شده است. این کاربرد زمانی، گستره وسیعی از تاریخ را در بر می‌گیرد و به دوره‌های مختلف شکوفایی، تحولات، و تحولات فرهنگی و سیاسی در جهان اسلام اشاره دارد.
