«اتمام حجت» ترکیبی است برگرفته از زبان عربی که در فارسی هم رواج گسترده دارد. واژه «اتمام» به معنای کامل کردن و به پایان رساندن است و «حجت» به معنای دلیل، برهان و سخن قاطع. بنابراین، «اتمام حجت» یعنی ارائه دلیل یا توضیحی بهگونهای کامل و بینقص که هیچ جای شبهه، بهانه یا انکار باقی نگذارد.
این اصطلاح بیشتر در روابط انسانی و اجتماعی به کار میرود؛ جایی که شخصی برای روشن شدن حق یا نادرستی، همه دلایل و توضیحات لازم را بیان میکند تا مخاطب دیگر عذر و بهانهای نداشته باشد. مثلاً وقتی کسی با بیان شفاف شرایط و پیامدها طرف مقابل را آگاه میسازد، گفته میشود که «اتمام حجت کرد».
در متون دینی نیز این اصطلاح جایگاه ویژهای دارد. بر اساس باور اسلامی، پیامبران و امامان وظیفه داشتند با بیان روشن آموزههای الهی، «اتمام حجت» کنند تا مردم پس از آن، در پذیرش یا رد حقیقت مسئولیت داشته باشند. بنابراین مفهوم این اصطلاح نه فقط یک عمل کلامی بلکه نوعی تکلیف الهی برای روشنسازی حقیقت است.