شهر باستانی خبوشان، که امروزه با نام قوچان شناخته میشود، در گذشتههای دور با نام آشاک شهرت داشته است. این نام که ریشهای کهن دارد، در طول تاریخ به اشکال مختلفی چون آرساکا، استوا و استو نیز در متون کهن ثبت شده است. این نامگذاریها نشان از اهمیت و قدمت این منطقه در دورانهای گذشته دارد و گواه بر لایههای تاریخی متعددی است که این سرزمین در طول قرون به خود دیده است.
معنای لغوی واژه آشاک به طور دقیق به مفهوم خاربرآوردن درخت یا فرو رفتن خار در کسی اشاره دارد. این مفهوم، گرچه ممکن است در نگاه اول ارتباط مستقیمی با نام یک شهر نداشته باشد، اما در زبانشناسی تاریخی و ریشهیابی نامهای اماکن، گاهی مفاهیم انتزاعی یا توصیفی از ویژگیهای طبیعی یا اتفاقات رایج در یک منطقه، به نام آن مکان بدل میشوند. با این حال، کاربرد اصلی و مکرر این واژه در اسناد تاریخی، به عنوان نامی برای این شهر کهن بوده است. در مجموع، آشاک نه تنها نامی تاریخی برای شهر قوچان، بلکه حامل معنایی است که میتواند به ویژگیهای محیطی یا حتی رویدادهای نمادین مرتبط با این منطقه در دوران باستان اشاره داشته باشد. بررسی این نام و تطور آن، دریچهای به سوی درک عمیقتر تاریخ و فرهنگ مردمان این دیار میگشاید و جایگاه آن را در گستره تاریخ ایرانزمین روشنتر میسازد.