مفهوم سرعت مجاز در حوزه حمل و نقل، چه در ترافیک شهری و چه در جادههای بینشهری، به حداکثر سرعتی اطلاق میشود که طبق قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی برای وسایل نقلیه مختلف تعیین شده است. این محدودیتها با هدف تضمین ایمنی ترافیک، کاهش سوانح و تسهیل جریان عبور و مرور وضع میگردند. در سیستمهای حمل و نقل عمومی، این مفهوم به طور خاص به حداکثر سرعت قانونی ناوگان حمل و نقل عمومی (مانند اتوبوسها، ترامواها، یا قطارهای شهری) در یک بخش مشخص از مسیر یا خط اشاره دارد.
تعیین آن، یک اصل حیاتی در مدیریت ایمنی حمل و نقل است. این محدودیتها بر اساس عواملی چون شرایط جاده، تراکم ترافیک، دید راننده، مشخصات فنی وسیله نقلیه و در نهایت، حفظ جان و مال شهروندان تدوین میشوند. برای ناوگان حمل و نقل عمومی، پایبندی دقیق به این سرعتهای تعیینشده اهمیت دوچندانی دارد؛ زیرا این وسایل نقلیه معمولاً ظرفیت بالایی از مسافران را جابجا میکنند و هرگونه تخطی از سرعت مجاز میتواند پیامدهای گسترده و خطرناکی به همراه داشته باشد.
درک و اجرای صحیح مفهوم سرعت مجاز به بهینهسازی عملکرد سیستمهای حمل و نقل عمومی کمک شایانی میکند. با رعایت این محدودیتها، نه تنها ایمنی مسافران و سایر کاربران جاده تضمین میشود، بلکه برنامهریزی دقیقتر برای زمانبندی حرکت وسایل نقلیه، کاهش مصرف سوخت و استهلاک، و در نهایت، ارتقاء کیفیت کلی خدمات حمل و نقل نیز میسر میگردد. بنابراین، سرعت مجاز به عنوان یک استاندارد کلیدی، نقش مهمی در پیشبرد اهداف توسعه پایدار در بخش حمل و نقل ایفا مینماید.