زنسالاری یا Gynarchy به معنای سیستمی است که در آن زنان نقش اصلی در رهبری و تصمیمگیریهای اجتماعی، سیاسی یا خانوادگی دارند. در این نظام، قدرت و نفوذ بیشتر در اختیار زنان است و جایگاه آنها در تعیین قوانین، هدایت جامعه و مدیریت امور کلان برجستهتر از مردان است. به عبارت دیگر، این سیستم بر تسلط و محوریت زنان در ساختارهای قدرت تأکید دارد.
این مفهوم هم در جوامع گذشته و هم در برخی تحلیلهای اجتماعی معاصر مورد بررسی قرار گرفته است. در تاریخ، گروههایی از جوامع پیشین نمونههایی از زنسالاری را نشان میدهند که در آن زنان نقش رهبری قبیلهای یا مذهبی داشتند. همچنین در مطالعات انسانشناسی، زنسالاری بهعنوان الگویی برای درک روابط جنسیتی و توزیع قدرت میان زنان و مردان تحلیل میشود.
زنسالاری علاوه بر معنای سیاسی و مدیریتی، بار فرهنگی و نمادین نیز دارد. این مفهوم نشاندهنده اهمیت زنان در حفظ جامعه، هدایت خانواده و مدیریت منابع است. در بحثهای اجتماعی معاصر، این موضوع بهعنوان الگویی برای بررسی عدالت جنسیتی، مشارکت زنان و نقشآفرینی آنها در جامعه مطرح میشود و دیدگاههای متفاوتی درباره مزایا و محدودیتهای آن ارائه میکند.